TbOCKpLEqI1JeUFevPbDNoOdoCM=aAGIabjdDVslOss6ioD0DeKLx3A=NmPZ6fLdplawdvNX7d053C6xdTHAw9fLbkj4rkpN+uE4lySok3AqNaF75KdyHVRG
DfwFUwfhlqRMFAECjvwOq5hBJXVS8CKiLpCK2EuHadCqOXGoO6wNBfoXTfS0Bq3q
VqNqe8ubH3At5OKX4dzJYF7qKw3Xe8mm3neEOOHhGYw=MIIE6TCCA9GgAwIBAgIDBhnvMA0GCSqGSIb3DQEBBQUAMFwxFDASBgNVBAUTC05y
IHdwaXN1OiAxMQswCQYDVQQGEwJQTDEiMCAGA1UECgwZVW5pemV0byBUZWNobm9s
b2dpZXMgUy5BLjETMBEGA1UEAwwKQ0VSVFVNIFFDQTAeFw0xMzEyMDkxMDM3NDJa
Fw0xNTEyMDkxMDM3NDJaMIH7MTMwMQYDVQQDDCpNYWNpZWogR3JhYm93c2tpOyBN
aW5pc3RlcnN0d28gxZpyb2Rvd2lza2ExDzANBgNVBCoMBk1hY2llajESMBAGA1UE
BAwJR3JhYm93c2tpMRowGAYDVQQFExFQRVNFTDo1OTA4MTMwMzI3NjEhMB8GA1UE
CgwYTWluaXN0ZXJzdHdvIMWacm9kb3dpc2thMSowKAYDVQQQMCEMDldhd2Vsc2th
IDUyLzU0DA8wMC05MjIgV2Fyc3phd2ExETAPBgNVBAcMCFdhcnN6YXdhMRQwEgYD
VQQIDAttYXpvd2llY2tpZTELMAkGA1UEBhMCUEwwgZ8wDQYJKoZIhvcNAQEBBQAD
gY0AMIGJAoGBAJ69Io1VEQR/Fdg8ee6LCI3qUC5dWT53zbRekKyvVqZUf2VlJ7D5
6Ko2n2cC7apNpt8/ISgnqm2k2AUnoAt90VuVbX0qmO3tWLlhVTODPpNu384zMMef
kGjP4vQKQFFTva0I0D7VAbZkaPgDJpx8BoYwfPAWQbrzU1BTj4yJsvl1AgMBAAGj
ggGWMIIBkjAOBgNVHQ8BAf8EBAMCBkAwgfUGA1UdIAEB/wSB6jCB5zCB5AYLKoRo
AYb2dwIEAQEwgdQwLQYIKwYBBQUHAgEWIWh0dHA6Ly93d3cuY2VydHVtLnBsL3Jl
cG96eXRvcml1bTCBogYIKwYBBQUHAgIwgZUMgZJDZXJ0dW0gUUNBIFByb2Zlc2pv
bmFsbnkgLSBrd2FsaWZpa293YW55IGNlcnR5ZmlrYXQgd3lkYW55IHByemV6IFVu
aXpldG8gVGVjaG5vbG9naWVzIFMuQS4gemdvZG5pZSB6IHd5bWFnYW5pYW1pIFVz
dGF3eSBvIHBvZHBpc2llIGVsZWt0cm9uaWN6bnltLjAMBgNVHRMBAf8EAjAAMC8G
A1UdHwQoMCYwJKAioCCGHmh0dHA6Ly9jcmwuY2VydHVtLnBsL3FjYTExLmNybDAo
BggrBgEFBQcBAwQcMBowCAYGBACORgEBMA4GCSqEaAFlAwEBAgoBBDAfBgNVHSME
GDAWgBTyTl5reRDOhMckfhIqTI/PyDAH2TANBgkqhkiG9w0BAQUFAAOCAQEAYyGA
ZW//zyNfyX/9ZT90r2ynisSC3bZcO91Sa38lxzBmNRBGEAg+162OPyxKNpUes0sI
3vT7naZwCQIPsb8dJbMa9nHwHS5Kjq+IEV6SlnE2gcxcNdVA9dUDTUw/zCFeuxQ9
UkkP/Hd1HgKz39q+0bAOa0NFLBMISCCawlfRojPl9qzi28Tu/hOiuzlQ+woFhEAw
4Xje0tm4GUmHrP8SKYbJupAkigSjzIxF3PDmfty3SMp14mnBn0lst7bdUmIEr+rR
InwjTpQUvJsk3Lyr6AnNghXQPqhv/3ZgJC9rAG5WH31yB2huYSKmUAtFppVq6QL8
c18tcUtq3ETOTSLIXg==2013-12-19T16:18:41ISRansgLqMHcM1E2+trGr0KnAOI=CN=CERTUM QCA,O=Unizeto Technologies S.A.,C=PL,serialNumber=Nr wpisu: 1399855MIME-Version: 1.0
Content-Type: text/xml
Content-Transfer-Encoding: binary
Content-Disposition: filename="zarządzenie MS ws zadań ochronnych dla PN Gór Stołowych.xml"http://www.certum.pl/OIDAsURI/signedFile/1.2.616.1.113527.3.1.1.3.1Opis formatu dokumentu oraz jego pełna nazwahttp://www.certum.pl/OIDAsURI/signedFile.pdftext/xmlhttp://uri.etsi.org/01903/v1.2.2#ProofOfApprovalMIIIagYJKoZIhvcNAQcCoIIIWzCCCFcCAQMxCzAJBgUrDgMCGgUAMIHTBgsqhkiG
9w0BCRABBKCBwwSBwDCBvQIBAQYLKoRoAYb2dwIEAQIwITAJBgUrDgMCGgUABBRf
ZKsoUtv3HcjOrjO9kEF5GbVZpQIFAIjReToYDzIwMTMxMjE5MTYxODQ1WjADAgEB
AggQUFF340Q0RaBhpF8wXTEUMBIGA1UEBRMLTnIgd3Bpc3U6IDIxCzAJBgNVBAYT
AlBMMSIwIAYDVQQKDBlVbml6ZXRvIFRlY2hub2xvZ2llcyBTLkEuMRQwEgYDVQQD
DAtDRVJUVU0gUVRTQaCCBJkwggSVMIIDfaADAgECAhQxnpThXfuK+hhunkPQiRrd
LA0JITANBgkqhkiG9w0BAQUFADBuMQswCQYDVQQGEwJQTDEuMCwGA1UECgwlTWlu
aXN0ZXIgd2xhc2Npd3kgZG8gc3ByYXcgZ29zcG9kYXJraTEvMC0GA1UEAwwmTmFy
b2Rvd2UgQ2VudHJ1bSBDZXJ0eWZpa2FjamkgKE5DQ2VydCkwHhcNMDkxMjAxMDkw
MzI2WhcNMTQxMjAxMjM1OTU5WjBdMRQwEgYDVQQFEwtOciB3cGlzdTogMjELMAkG
A1UEBhMCUEwxIjAgBgNVBAoMGVVuaXpldG8gVGVjaG5vbG9naWVzIFMuQS4xFDAS
BgNVBAMMC0NFUlRVTSBRVFNBMIIBIjANBgkqhkiG9w0BAQEFAAOCAQ8AMIIBCgKC
AQEAtWNaxI3za0r43xi4cuP39ATVl/mdxMPT4djsQrYD9RKRBLHr9kIUT/QPSiZz
1GVJBhaozB89YfAhrS8KvY8EJpvI/yiwV8Yr6mKoGb1dEce8mGmXffZZM1jxYhJ+
PvdoQR3OBRgLGpv57YArRolMFlYuC/ToRq3YkZvw7Vnh6VxPdwGMqnGN8pDV5KLN
4KzX54/wrMFjTSGTFoGZi1iCyOxaLlJNP76DgUDGoeB+5C9KonDSY8SlYfyKXtOo
nhIavctGI0xLLSDilu335BafNLyNoQHT07h474Epkc2aTB3PFLt9BrLbzcJNK0Dh
JeFbNgsmDIV2L6OBf61q3YQlGwIDAQABo4IBOjCCATYwFgYDVR0lAQH/BAwwCgYI
KwYBBQUHAwgwDAYDVR0TAQH/BAIwADCBqwYDVR0jBIGjMIGggBRZNAz7fedFAW/J
cJbCTgb4D4FD9qFypHAwbjELMAkGA1UEBhMCUEwxLjAsBgNVBAoMJU1pbmlzdGVy
IHdsYXNjaXd5IGRvIHNwcmF3IGdvc3BvZGFya2kxLzAtBgNVBAMMJk5hcm9kb3dl
IENlbnRydW0gQ2VydHlmaWthY2ppIChOQ0NlcnQpghRipw0EwyS41CdWzD+Ba/Lr
Mu8HGTAxBgNVHSABAf8EJzAlMCMGBFUdIAAwGzAZBggrBgEFBQcCARYNd3d3Lm5j
Y2VydC5wbDAOBgNVHQ8BAf8EBAMCBsAwHQYDVR0OBBYEFAKgYwrOzgHy9qcxPf31
zxVhDiwgMA0GCSqGSIb3DQEBBQUAA4IBAQAE0CxcuGQZzn7tqlsI5XKkXkAk6SZF
sfgFcmtlI7F2xyrOEBGy7RRDulF9mY6AqGHDMosdVP/55oqO20vp8Yn0IJOLoIz6
amwvbiG2tkPwYkM8qNQabOVAdcDAPrBABXc5zJucOf2X+TcjhtIE3iEp7WN+KS3a
Xua9AA5TJHg1cLVeQz5//qis4i7ox+Vi/VghiHcW1lmle2kt0NW1fhYlJX4bamtf
hnINHFcwBD7FJ33o9SibQ6zeLL27/KUgctzyTJoNcRrC1G1zVGPAxxnSsbdtt4el
Xw4Kv98IrY+9Qj1Pzc1xWPAF/F/Eill4RnUxGudpBrz/lxbCHx2KBNiJMYIC0DCC
AswCAQEwgYYwbjELMAkGA1UEBhMCUEwxLjAsBgNVBAoMJU1pbmlzdGVyIHdsYXNj
aXd5IGRvIHNwcmF3IGdvc3BvZGFya2kxLzAtBgNVBAMMJk5hcm9kb3dlIENlbnRy
dW0gQ2VydHlmaWthY2ppIChOQ0NlcnQpAhQxnpThXfuK+hhunkPQiRrdLA0JITAJ
BgUrDgMCGgUAoIIBHjAaBgkqhkiG9w0BCQMxDQYLKoZIhvcNAQkQAQQwHAYJKoZI
hvcNAQkFMQ8XDTEzMTIxOTE2MTg0NVowIwYJKoZIhvcNAQkEMRYEFGJZHo2kmIap
lGLtR9VbYJqG0PkcMIG8BgsqhkiG9w0BCRACDDGBrDCBqTCBpjCBowQU8tWxfJyz
ywHnizQzXNSOEkNvzMswgYowcqRwMG4xCzAJBgNVBAYTAlBMMS4wLAYDVQQKDCVN
aW5pc3RlciB3bGFzY2l3eSBkbyBzcHJhdyBnb3Nwb2RhcmtpMS8wLQYDVQQDDCZO
YXJvZG93ZSBDZW50cnVtIENlcnR5ZmlrYWNqaSAoTkNDZXJ0KQIUMZ6U4V37ivoY
bp5D0Ika3SwNCSEwDQYJKoZIhvcNAQEFBQAEggEARCadctqBFcUFW5zMYwDwKA6b
61ZC+OcizIKHptb2DSQTHmp7ruezaaByyD/opPXgyqR5sneDyN0bUTXEAM6DSO7/
7e/W48FL/DNLkPsGCopztWhmSIcT85aTu39Vvo+nDJ1J5mAxpB1FtZ2GNHwjBq8Y
nJQWbScYRELZKHOcILSfkKO5kSlvXx8QEv/Qzg8FplCNR4gycoIbWgCDE5XTGXZi
yyMVAHEDniN5cvuPUSqdwn7UxOQTl4O9Sg1Zm2euTGRp3sgR4+lWq/N8cpXG+Ldf
0JV1fK/WtHtsyoUAK67lIkQ/6c67MyN3ZvzmEDvmFY/vvbV0TF0WGclEJRY39w==Załączniki do zarządzenia nr .....Ministra Środowiskaz dnia ..........Załącznik nr 1IDENTYFIKACJA I OCENA ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ORAZ SPOSOBY ELIMINACJILUB OGRANICZANIA TYCH ZAGROŻEŃ I ICH SKUTKÓWI. Zagrożenia wewnętrzne istniejące1)Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków1Zamieranie sztucznych drzewostanów będących monokulturami świerkowymi niedostosowanymi do siedliska, a stanowiącymi w Parku około 83% powierzchni drzewostanów1. Usuwanie drzew chorych i obumierających, jeżeli zagrażają one trwałości drzewostanów, z pozostawieniem niezbędnej liczby drzew ze względu na ochronę różnorodności biologicznej. 2. Działania wykonane z uwzględnieniem wymogów ochrony siedlisk i gatunków określonych w załącznikach do dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dyrektywa siedliskowa) oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (dyrektywa ptasia) - zachowanie właściwego stanu zdrowotnego drzewostanów, poprzez:1) wyznaczanie i eliminowanie oraz korowanie drzew opanowanych przez grzyby, głównie z rodzaju opieńka (Armillaria), owady, głównie kornika drukarza (Ips typographus), zagrażające trwałości drzewostanów,2) prowadzenie czynności w zakresie ochrony lasu, w szczególności wykonywanie monitoringu zagrożenia drzewostanów, poprzez:a) jesienne poszukiwania larw owadów z rodzaju zasnuja (Pamphilidiae),b) wystawianie pułapek feromonowych na brudnicę mniszkę (Lymantria monacha),c) wykładanie pułapek klasycznych i feromonowych na kornika drukarza (Ips typographus)2Niekontrolowana penetracja ludzka całego terenu Parku (niszczenie roślinności w pobliżu szlaków turystycznych i ścieżek rowerowych, niszczenie runa leśnego)1. Ukierunkowanie ruchu turystycznego poprzez budowę i konserwację infrastruktury turystycznej. 2. Konserwacja szlaków (według potrzeb) – wymiana słupów i drogowskazów na węzłach komunikacyjnych.3. Konserwacja szlaków rowerowych, ścieżek dydaktycznych oraz wykonanie kolejnych ścieżek. 4. Konserwacja wyposażenia miejsc odpoczynku, a także koszenie trawy w miejscach odpoczynku. 5. Ustawianie tablic informacyjnych z regulaminem Parku i piktogramów. 6. Konserwacja oznakowania granic Parku. 7. Pobieranie opłat za udostępnienie wybranych obszarów Parku. 8. Odsłanianie form skalnych. 9. Kontrola właściwego sposobu zbioru jagód i grzybów31. Niezgodność składu gatunkowego z siedliskiem.2. Niewłaściwa struktura przestrzenna i wiekowa drzewostanów1. Regulowanie składu gatunkowego drzewostanów z uwzględnieniem fazy rozwojowej drzewostanu, typu siedliska oraz typu zbiorowiska roślinnego i możliwych wariantów składu gatunkowego. 2. Działania wykonane z uwzględnieniem wymogów ochrony siedlisk i gatunków określonych w załącznikach do dyrektywy ptasiej i dyrektywy siedliskowej.3. Prowadzenie zabiegów pielęgnacyjno-hodowlanych w drzewostanach objętych programem przebudowy i renaturalizacji polegających na:1) stosowaniu różnych rodzajów cięć dla potrzeb przebudowy składu gatunkowego drzewostanów,2) odnawianiu drzewostanu pod osłoną, w lukach, na gniazdach oraz w poprawkach i uzupełnieniach,3) ochronie odnowień poprzez składanie gałęzi,4) wykaszaniu roślinności zielnej w odnowieniach,5) pracach szkółkarskich,6) zbiorze nasion i szyszek4Uszkadzanie odnowień i młodników przez zwierzynę płowąZabezpieczanie drzewostanów przed nadmiernym uszkodzeniami powodowanymi przez zwierzęta roślinożerne, przez:1) regulację liczebności populacji zwierząt roślinożernych do poziomu odpowiadającego pojemności wyżywieniowej siedliska,2) zabezpieczanie młodego pokolenia drzew (grodzenie upraw siatką leśną, smarowanie drzew środkiem odstraszającym),3) naprawy bieżące i remonty generalne istniejących ogrodzeń,4) demontaż starych ogrodzeń, które spełniły swoją funkcję5Zarastanie ekosystemów trawiastych na skutek sukcesji 1. Koszenie łąk i pastwisk z usuwaniem biomasy lub wypas zwierząt. 2. Usuwanie naturalnego odnowienia drzew i krzewów z ekosystemów trawiastych6Zanikanie starych odmian drzew owocowych oraz zamieranie populacji owadów będących naturalnymi zapylaczami1. Wegetatywne rozmnażanie drzew i krzewów owocowych z egzemplarzy rosnących na terenie Parku. 2. Pielęgnowanie sadu kolekcyjnego i starych sadów oraz drzew przydomowych.3. Odtworzenie zbliżonego do naturalnego zespołu owadów-zapylaczy poprzez reaktywowanie bartnictwa7Wypieranie rodzimych gatunków roślin przez gatunki inwazyjne 1. Monitoring w zakresie występowania inwazyjnych gatunków roślin, takich jak:1) rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonica),2) rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis),3) rdestowiec pośredni (Reynoutria x Bohemia),4) barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi),5) barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum),6) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera).2. W przypadku stwierdzenia inwazyjnych gatunków roślin:1) koszenie,2) wykopywanie,3) wywiezienie poza granice Parku,4) zniszczenie8Zamieranie osobników lub kłopoty z naturalnym odbudowaniem populacji gatunków rzadkich i chronionych:1) sosny drzewokosej (Pinus x rhaetica), 2) skalnicy zwodniczej (Saxifraga sponhemica), 3) goryczuszki czeskiej (Gentianella bohemica), 4) bagna zwyczajnego (Ledum palustre),5) rojownika pospolitego (Jovibarba sobolifera)1. Zbiór nasion i owoców. 2. Rozmnażanie wegetatywne. 3. Hodowla sadzonek. 4. Wprowadzanie wyhodowanych sadzonek na wybrane stanowiska. 5. Monitoring9Degradacja infrastruktury drogowej przez czynniki abiotyczne i antropogeniczne, utrudniająca dojazd do powstałych zagrożeń, np. pożarów, turystów, którzy ulegli wypadkowiUtrzymanie przejezdności dróg poprzez naprawę zniszczonych odcinków101. Zmiana stosunków wodnych i szaty roślinnej oraz zubożenie siedlisk wilgotnych spowodowane odwodnieniem ekosystemów starymi rowami melioracyjnymi. 2. Zarastanie wysychających mokradeł młodym pokoleniem świerka (Picea abies) pochodzącym z sukcesji naturalnej (nalot). 3. Nadmierny odpływ wody1. Ochrona i odtwarzanie zagrożonych siedlisk hydrogenicznych w Parku poprzez ograniczenie nadmiernego odpływu wody. 2. Ograniczenie spływu po zboczach oraz usuwanie nalotu świerka (Picea abies) II. Zagrożenia zewnętrzne istniejące1)Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków1Niszczenie ekosystemów naskalnych1. Ograniczanie penetracji ludzkiej. 2. Udostępnianie wybranych fragmentów Parku do wspinaczki2Antropogenna erozja gleb na stokach1. Ograniczanie penetracji ludzkiej. 2. Zabudowa przeciwerozyjna istniejących szlaków3Zanieczyszczenie powierzchni ziemi1. Zbiórka, segregacja i wywóz odpadów stałych. 2. Likwidacja zbędnej infrastruktury turystycznej4Presja zabudowy prywatnych nieruchomości na obszarze ParkuWykup gruntówIII. Zagrożenia wewnętrzne potencjalne1)Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków1Zagrożenie życia i zdrowia turystów z powodu stojących martwych drzew i lekkomyślnego zbliżania się do urwisk i przepaściSystematyczne usuwanie obumarłych drzew w pobliżu szlaków turystycznych2Naturalne masowe ruchy skał, stanowiące zagrożenie dla ruchu turystycznego 1. Monitorowanie masowych ruchów skał – odczyty szczelinomierzy. 2. Wykonywanie działań zabezpieczających w rejonie szlaków turystycznychIV. Zagrożenia zewnętrzne potencjalne1)Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków1Nadmierny ruch pojazdów na drodze do Błędnych Skał, skutkujący napływem dużej liczby turystów, powodujący potencjalne zagrożenie dla przyrody ParkuOgraniczanie ruchu pojazdów drogą do Błędnych Skał poprzez zagospodarowanie edukacyjno-turystyczne obszaru Błędnych Skał i Polany YMCA oraz obiektów powojskowych w rejonie Błędnych Skał2Koncentracja ruchu turystycznego na Szczelińcu Wielkim i Błędnych Skałach, powodująca potencjalne zagrożenie dla przyrody ParkuKanalizacja ruchu turystycznego w rejonie Szczelińca Wielkiego i Błędnych Skał poprzez budowę infrastruktury turystycznej1) Zagrożenia uszeregowano od najistotniejszego.Załącznik nr 2OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ EKOSYSTEMÓW, Z PODANIEM RODZAJU, ROZMIARU I LOKALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃI. Sposoby ochrony czynnej ekosystemów na obszarach objętych ochroną ścisłąLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)11. Budowa, remonty i utrzymanie szlaków i urządzeń turystycznych:1) naprawa i bieżąca konserwacja infrastruktury turystycznej w tym oznakowań, drogowskazów na węzłach komunikacyjnych - remont lub wymiana tablic edukacyjnych i informacyjnych przy szlakach oraz miejscach odpoczynku, remont lub wymiana szlakowskazów,2) konserwacje i remonty oznakowania oraz wyposażenia szlaków turystycznych,3) usuwanie napisów (skutki wandalizmu) z infrastruktury turystycznej i skał,4) naprawa i bieżąca konserwacja nawierzchni szlaków turystycznych piaskowcem,5) odnowienie oznakowania szlaków rowerowych,6) odnowienie oznakowania szlaków pieszych.2. Przygotowanie szlaków turystycznych do sezonu turystycznego, przez:1) udrożnianie szlaków przez usuwanie drzew tarasujących szlaki,2) usuwanie martwych drzew zagrażających turystom poruszającym się po szlakach,3) oznaczenie szlaków narciarskich. 3. Bieżące naprawy i konserwacje kładki edukacyjnej „Niknąca Łąka”.4. Bieżące naprawy i konserwacje stanowisk „Ścieżki Skalnej Rzeźby” Razem do 10 sztukDo 7 km Według potrzebDo 7 kmSzlaki turystyczne i obiekty zlokalizowane przy szlakach turystycznych na obszarze ParkuDo 53 kmDo 50 kmSzlaki rowerowe i piesze na obszarze ParkuDo 7 km, według potrzebDo 7 km, według potrzeb35 kmSzlaki turystyczne zlokalizowane na obszarze ParkuWedług potrzebOddział 57b, przebieg po żółtym szlaku turystycznymŁącznie 14 stanowiskOddziały - 15, 16, 2, przebieg po żółtym szlaku turystycznym2Usuwanie zanieczyszczeń stałych z obszaru ParkuWedług potrzebSzlaki turystyczne i miejsca odpoczynku zlokalizowane przy szlakach turystycznych na obszarze Parku3Oznakowanie granic obszarów objętych ochroną ścisłąDo 10 kmObszar Parku w miejscach występowania4Zabezpieczanie drzewostanów przed nadmiernym uszkodzeniami powodowanymi przez zwierzęta roślinożerne - demontaż starych ogrodzeń, które spełniły funkcję zabezpieczaniaDo 50 mObwód ochronny Szczeliniec51. Monitoring w zakresie występowania inwazyjnych gatunków roślin, takich jak:1) rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonica),2) rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis),3) rdestowiec pośredni (Reynoutria x Bohemia),4) barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi),5) barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum),6) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera).2. W przypadku stwierdzenia inwazyjnych gatunków roślin:1) koszenie,2) wykopywanie,3) wywiezienie poza granice Parku,4) zniszczenieWedług potrzebObszar Parku w miejscach występowania II. Sposoby ochrony czynnej ekosystemów na obszarach objętych ochroną czynnąA. W ekosystemach leśnychLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Regulowanie składu gatunkowego drzewostanów z uwzględnieniem fazy rozwojowej drzewostanu, typu siedliska oraz typu zbiorowiska roślinnego i możliwych wariantów składu gatunkowego (czyszczenia wczesne, późne, cięcia II i III klasy wieku) Do 48 haOddziały - 4b, 12d, 31a, 49a,c, 53d, 56a, 69f, 70g, 71a, 115c, 117l, 120a,b, 121c,d, 126k, 126n, 146k, 149m, 151j2Prowadzenie zabiegów pielęgnacyjno-hodowlanych w drzewostanach objętych programem przebudowy i renaturalizacji, po uwzględnieniu odnowień naturalnych, polegających na:1) stosowaniu różnych rodzajów cięć dla potrzeb przebudowy składu gatunkowego drzewostanów (cięcia IV, V i starszej klasy wieku), Do 59 haOddziały - 1h, 8n, 9b, 24b, 25l, 36a, 45c, 67l, 69c, 69j, 77c, 81f, 129d, 151g 2) przygotowaniu powierzchni do odnawiania drzewostanu, odnawianie drzewostanu poprzez sadzenie drzew pod osłoną, w lukach, na gniazdach oraz w ramach poprawek i uzupełnień oraz poprzez siew,3) ochronie odnowień poprzez składanie gałęzi,4) wykaszaniu roślinności zielnej w odnowieniach,5) pracach szkółkarskich,6) zbiorze nasion buka (Fagus sylvatica), lipy drobnolistnej (Tilia cordata), wiąza górskiego (Ulmus glabra), jarząba pospolitego (Sorbus aucuparia), klonu jaworu (Acer pseudoplatanus), szyszek jodły (Abies alba) oraz nasion drzew i krzewów biocenotycznych, np. głógu (Crataegus monogyna), tarniny (Prunus spinosa)Do 45 haWedług potrzebDo 38 ha Obwody ochronne - Szczeliniec, Czerwona Woda, Bukowina1,59 haOddziały - 10h, 15b, 25l, 39c, 43o, 51h, 80h, 118r, 143g, 144bDo 1000 kgObszar Parku w miejscach występowania 3Opóźnienie rozpadu monokultur świerkowych poprzez cięcia sanitarne - usuwanie powalonych, złamanych oraz zasiedlonych przez owady drzew z pozostawieniem części drzew niezagrażających zdrowotności drzewostanów3000 ha, według potrzeb i stopnia zagrożenia przez owadyObwody ochronne - Szczeliniec, Czerwona Woda, Bukowina4Zachowanie właściwego stanu zdrowotnego drzewostanów, przez:1) korowanie części drzew, pozostawionych w ekosystemach do rozpadu, a zasiedlonych przez owady w drzewostanach zagrożonych masowym występowaniem kornika drukarza (Ips typographus) i gatunków towarzyszących,2) prowadzenie czynności w zakresie ochrony lasu, w szczególności wykonywanie monitoringu zagrożenia drzewostanów poprzez jesienne poszukiwania larw owadów z rodzaju zasnuja (Pamphilidiae), 3) prowadzenie czynności w zakresie ochrony lasu, w szczególności wykonywanie monitoringu zagrożenia drzewostanów poprzez wystawianie pułapek feromonowych na brudnicę mniszkę (Lymantria monacha), 4) prowadzenie czynności w zakresie ochrony lasu, w szczególności wykonywanie monitoringu zagrożenia drzewostanów poprzez wykładanie pułapek klasycznych, feromonowych na kornika drukarza (Ips typographus)3000 ha według potrzeb i stopnia rozwoju owadów60 próbDo 40 sztukWedług potrzeb5Zabezpieczanie drzewostanów przed nadmiernym uszkodzeniami powodowanymi przez zwierzęta roślinożerne, przez:1) regulację liczebności populacji jeleni (Cervus elaphus) w celu ograniczenia szkód powstałych przez zgryzanie jodły (Abies alba) i buka (Fagus sylvatica) w odnowieniach sztucznych wprowadzanych jako przebudowa drzewostanów,2) zabezpieczanie młodego pokolenia drzew poprzez grodzenie upraw siatką leśną,3) zabezpieczanie młodego pokolenia drzew poprzez smarowanie drzew środkiem odstraszającym,4) naprawy bieżące i remonty kapitalne istniejących ogrodzeń,5) demontaż starych ogrodzeń, które spełniły funkcję zabezpieczaniaJeleń (Cervus elaphus) - do 60 sztukDo 5500 mDo 150 haWedług potrzebDo 1500 mObwody ochronne - Szczeliniec, Czerwona Woda, Bukowina61. Monitoring w zakresie występowania inwazyjnych gatunków roślin, takich jak:1) rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonica),2) rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis),3) rdestowiec pośredni (Reynoutria x Bohemia),4) barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi),5) barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum),6) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera).2. W przypadku stwierdzenia inwazyjnych gatunków roślin:1) koszenie,2) wykopywanie,3) wywiezienie poza granice Parku,4) zniszczenieWedług potrzebObszar Parku w miejscach występowania7Restytucja populacji owadów będących naturalnymi zapylaczamiWedług potrzeb - do 20 kłód bartniczychOddziały - 18, 22, 99B. W nieleśnych ekosystemach lądowychLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Waloryzacja i zachowanie starych odmian drzew owocowych poprzez pielęgnowanie starych sadów i przydomowych drzewWedług potrzebOddziały - 18a,b, 21o, 22j, 99l,n21. Przeciwdziałanie procesom sukcesyjnym w siedliskach hydrogenicznych poprzez ręczne koszenie z usuwaniem biomasy. 2. Usuwanie naturalnego odnowienia drzew i krzewówDo 2,0 haOddział - 80i,j,k,m,n,p31. Monitoring w zakresie występowania inwazyjnych gatunków roślin, takich jak:1) rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonica),2) rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis),3) rdestowiec pośredni (Reynoutria x Bohemia),4) barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi),5) barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum),6) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera).2. W przypadku stwierdzenia inwazyjnych gatunków roślin:1) koszenie,2) wykopywanie,3) wywiezienie poza granice Parku,4) zniszczenieWedług potrzebObszar Parku w miejscach występowaniaC. W ekosystemach wodnychLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Konserwacja urządzeń hydrotechnicznych i przeciwpożarowych:1) wykaszanie roślinności na grobli na powierzchni, 2) naprawa tablic informacyjnych i urządzeń0,024 haWedług potrzebOddziały - 19l,r, 78c21. Ochrona i odtwarzanie zagrożonych siedlisk hydrogenicznych w Parku. 2. Ograniczenie nadmiernego odpływu wody poprzez zatykanie rumoszem drzewnym starych rowów melioracyjnych, spowolnienie spływu po zboczach. 3. Usuwanie nalotu świerka (Picea abies), ocieniającego mokradła. 4. Wykaszanie. 5. Naprawa tablic informacyjnychWedług potrzebTorfowiska i zabagnienia na terenie całego ParkuD. Inne, według specyfiki ParkuLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)11. Budowa, remonty i utrzymanie szlaków i urządzeń turystycznych:1) naprawa i bieżąca konserwacja infrastruktury turystycznej, w tym oznakowań, drogowskazów na węzłach komunikacyjnych, 2) budowa wiat turystycznych,3) remont lub wymiana tablic edukacyjnych i informacyjnych przy szlakach oraz miejscach odpoczynku,4) remont lub wymiana znaków na szlakach, 5) konserwacje i remonty oznakowania oraz wyposażenia szlaków turystycznych,6) remont i wymiana ogrodzeń przy parkingach i polach wypoczynkowych,7) budowa kładek i pomostów na szlakach turystycznych.2. Usuwanie napisów (skutki wandalizmu) z infrastruktury turystycznej i skał.3. Naprawa i bieżąca konserwacja nawierzchni szlaków turystycznych (piaskowiec radkowski).4. Przygotowanie szlaków turystycznych do sezonu turystycznego (udrożnianie szlaków przez usuwanie drzew tarasujących szlaki). 5. Usuwanie martwych drzew zagrażających turystom poruszającym się po szlakach. 6. Remonty wyposażenia tras turystycznych na Szczelińcu Wielkim:1) wymiana balustrad przy schodach na Szczelińcu, 2) wymiana kładek,3) remont nawierzchni szlaku, 4) remont drobnej infrastruktury turystycznej.7. Budowa parkingu wraz z infrastrukturą.8. Remont szlaku turystycznego i wyposażenie go w infrastrukturę turystyczną.9. Bieżące naprawy nawierzchni szlaków rowerowych na terenie Parku.10. Odnowienie oznakowania szlaków rowerowych.11. Bieżące naprawy i konserwacje ścieżki edukacyjnej „Ochrona Ekosystemów w Parku Narodowym Gór Stołowych”.12. Bieżące naprawy i konserwacja stanowisk „Ścieżki Skalnej Rzeźby”.13. Bieżące naprawy i konserwacje stanowiska edukacyjnego „Radkowskie Baszty” (ścieżka geologiczna).14. Bieżące naprawy i konserwacje stanowisk edukacyjnych „Wisząca Skała, Podmorskie Kanały, Białe Ściany” (ścieżka geologiczna). 15. Bieżące naprawy i konserwacje kładki edukacyjnej „Niknąca Łąka” Według potrzeb8 sztukiWedług potrzeb Łącznie do 54 sztukDo 25 kmWedług potrzebWedług potrzebWedług potrzebDo 15 km Szlaki turystyczne i obiekty zlokalizowane przy szlakach turystycznych, polach wypoczynkowych i parkingach na obszarze ParkuWedług potrzebDo 25 km, według potrzebSzlaki turystyczne zlokalizowane na obszarze ParkuWedług potrzebOddziały - 116, 121, 41 58 miejsc parkingowychBłędne Skały – obiekt powojskowy900 m 550 m620 m21. Szlak zielony – Bukowina – Błędne Skały.2. Szlak powrotny z Błędnych Skał do parkingu.3. Utwardzenie terenu przy wyjściu z Błędnych SkałWedług potrzeb – do 5 kmDo 10 kmSzlaki rowerowe na obszarze ParkuŁącznie 12 stanowiskOddziały - 115, 116, 117, 118, 120, 121 Łącznie 14 stanowiskOddziały – 2, 4, 19, 42, 41 – przebieg po żółtym szlaku turystycznymWedług potrzebPododdział 29aOddziały - 106d, 97fOddział 57a – przebieg po żółtym szlaku turystycznym2Ograniczanie niekontrolowanej penetracji ludzkiej obszaru Parku, poprzez:1) przygotowanie, oznakowanie i utrzymanie zimowych szlaków narciarstwa biegowego,2) odsłanianie form skalnych oraz punktów widokowych poprzez podkrzesywanie i przycinanie gałęzi drzew na „Skalnych Grzybach", „Szczelińcu Wielkim" i „Błędnych Skałach” Do 30 kmZimowe szlaki narciarstwa biegowego na obszarze ParkuWedług potrzebOddziały - 46, 47, 41, 1163Usuwanie zanieczyszczeń stałych z obszaru Parku Według potrzebSzlaki turystyczne i miejsca odpoczynku zlokalizowane przy szlakach turystycznych na obszarze Parku4Oznakowanie granic Parku:1) ustawienie tablic przy wejściach do Parku,2) koszenie trawy przy tablicach 30 sztuk 2 18 m2Obwody ochronne - Szczeliniec, Bukowina, Czerwona Woda5Utrzymanie dróg we właściwym stanie technicznymDo 50 kmObszar Parku III. Sposoby ochrony czynnej ekosystemów na obszarach objętych ochroną krajobrazowąW nieleśnych ekosystemach lądowych Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Przeciwdziałanie procesom sukcesyjnym w ekosystemach trawiastych poprzez: 1) koszenie łąk, muraw i pastwisk z usuwaniem biomasy lub ekstensywny wypas zwierząt,2) usuwanie naturalnego odnowienia drzew i krzewów (ochrona występujących na wskazanych obszarach siedlisk z listy Natura 2000 - kod 6210, 6230, 6430, 6510, 6520)Do 345 haOddziały - 1a,b, 5a,b,d,f, 6j, 7x,z, 8b,c,d,f,g,m, 9a, 17c,d, i, k, m, n, o, s, y, z, bx, cx, fx, 18i,n, 19d, 20l,m,n,o,p,s,t,w,x,y,ax,dx,bx,hx,kx,lx, 21a,m,p, 26a, 43n,w, 44b,d,g,h,i,l,o, 49d, 51g, 52i, 61g,i,k, 62m, 67j,o, 70a, 72h,i,m, 78h,i,k,l,o, 79i, 80g, 81a, 100bx,cx, 107d,i,j,m,o,p,r,s, 108c,i, 109f, 112l, 113f,g,p, 121p,s,t, 128w,x,y,ax, 130o,p,r, 131a,b,c, 132i,j, 137d,f, 138b, 139g,j, 141bx,cx,gx,hx, 143d, 146j,r, 151w2Waloryzacja i zachowanie starych odmian drzew owocowych, poprzez: 1) pielęgnowanie sadu kolekcyjnego,2) pielęgnowanie starych sadów i przydomowych drzewDo 2,5 haWedług potrzebOddział 152mOddział 21p3Restytucja populacji owadów będących naturalnymi zapylaczamiWedług potrzeb - do 20 kłód bartniczychOddziały – 137, 138, 15241. Monitoring w zakresie występowania inwazyjnych gatunków roślin, takich jak:1) rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonica),2) rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis),3) rdestowiec pośredni (Reynoutria x Bohemia),4) barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi),5) barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum),6) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera).2. W przypadku stwierdzenia inwazyjnych gatunków roślin:1) koszenie,2) wykopywanie,3) wywiezienie poza granice Parku,4) zniszczenieWedług potrzebObszar Parku w miejscach występowaniaB. Inne, według specyfiki ParkuLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)11. Budowa, remonty i utrzymanie szlaków oraz urządzeń turystycznych:1) naprawa i bieżąca konserwacja infrastruktury turystycznej w tym oznakowań, drogowskazów na węzłach komunikacyjnych, 2) wymiana tablic edukacyjnych i informacyjnych przy szlakach i miejscach odpoczynku, 3) konserwacje i remonty oznakowania oraz wyposażenia szlaków turystycznych, 4) konserwacja wyposażenia miejsc odpoczynku oraz koszenie trawy w miejscach odpoczynku, 5) budowa kładek i pomostów na szlakach turystycznych,6) usuwanie napisów (skutki wandalizmu) z infrastruktury turystycznej i skał,7) naprawa i bieżąca konserwacja nawierzchni szlaków turystycznych (piaskowiec radkowski).2. Przygotowanie szlaków turystycznych do sezonu turystycznego, poprzez:1) udrożnianie szlaków – usuwanie drzew tarasujących szlaki, 2) usuwanie martwych drzew zagrażających turystom poruszającym się po szlakach.3. Odnowienie oznakowania szlaku rowerowego.4. Remont i zagospodarowanie obiektów przejętych od wojska w rejonie Błędnych Skał.5. Bieżące remonty i naprawy wyposażenia i nawierzchni parkingów (Kształtna Łąka, YMCA, Wodospady Pośny, Batorówek, Droga nad Urwiskiem, pod Szczelińcem). 6. Koszenie trawy na parkingach i miejscach odpoczynku (Kształtna Łąka, YMCA, Wodospady Pośny, Batorówek, Droga nad Urwiskiem, pod Szczelińcem). 7. Budowa Ekocentrum przy Dyrekcji Parku.8. Bieżące naprawy i konserwacje stanowiska edukacyjnego „Łąki Pasterskie” (ścieżka geologiczna). 9. Bieżące naprawy i konserwacje stanowiska edukacyjnego „Czerwona Skała” (ścieżka geologiczna). 10. Bieżące naprawy i konserwacja stanowisk „Ścieżki Skalnej Rzeźby”. Według potrzebŁącznie do 10 sztukDo 50 kmWedług potrzebWedług potrzebWedług potrzeb Do 15 kmSzlaki turystyczne i obiekty zlokalizowane przy - szlakach turystycznych, polach wypoczynkowych i parkingach, na obszarze ParkuDo 37 km, według potrzebSzlaki turystyczne zlokalizowane na obszarze ParkuDo 53 km, według potrzebSzlaki rowerowe na obszarze ParkuWedług potrzebOddział 121 fOddziały - 50f, 133f,g, 35f, 62, 31c, 42gOkoło 2 haOddziały - 50f, 133f,g, 35f, 62, 31c, 42g1 budynekOddział 151 tWedług potrzebOddział 44 dOddział 148 cŁącznie 14 stanowiskOddziały - 17, 17A, 20A, 157A, 41A –przebieg po żółtym szlaku turystycznym1. Bieżąca naprawa wyposażenia ścieżki edukacyjnej „Płazy”.2. Wykaszanie roślinności na grobli 7 stanowisk oraz ławki, mostki i wiata0,10 haOddział 151 t, y, w, z, x, ax, bx, cx2Ograniczanie niekontrolowanej penetracji ludzkiej obszaru Parku poprzez przygotowanie, oznakowanie i utrzymanie zimowych szlaków narciarstwa biegowegoDo 35kmZimowe szlaki narciarstwa biegowego, na obszarze Parku3Usuwanie zanieczyszczeń stałych z obszaru Parku poprzez ich zbiórkę i wywóz z miejsc występowaniaWedług potrzebSzlaki turystyczne i miejsca odpoczynku zlokalizowane przy szlakach1) Podział na oddziały oznaczone liczbą oraz obwody ochronne podano zgodnie z mapą przeglądową Parku Narodowego Gór Stołowych, w skali 1:15 000 według stanu na 1.01.2010 r. Podział na pododdziały oznaczone literą oraz obszary objęte ochroną częściową przyjęto zgodnie z mapą obszarów ochronnych Parku Narodowego Gór Stołowych, w skali 1:15 000, według stanu na 1.01.2010 r. Mapy znajdują się w siedzibie Parku Narodowego Gór Stołowych w miejscowości Kudowa-Zdrój.Załącznik nr 3OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ GATUNKÓW ROŚLIN I ZWIERZĄTSposoby ochrony czynnej gatunków roślin i zwierząt na obszarach objętych ochroną ścisłąA. Ochrona czynna gatunków roślinLp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony1Skalnica zwodnicza (Saxifraga sponhemica)Ocena stanu populacji wrejonie Rogowej Kopy, napowierzchni 0,5 ha (jedynestanowisko w kraju)Coroczny monitoringliczebności i strukturypopulacji2Sosna drzewokosa (Pinus x rhaetica)1. Ocena stanu populacji.2. Działania zmierzające do powiększenia liczebności populacji i stanowisk1. Monitoring.2. Zbiór szyszek z 10 osobników (po 4 szyszki z osobnika).3. Zbiór zrazów do szczepień z około 20 osobników3Bagno zwyczajne (Ledumpalustre)1. Ocena stanu populacji.2. Działania zmierzające do powiększenia liczebności populacji i stanowisk1. Monitoring.2. Zbiór (w ilości do 10 torebek nasiennych z jednego osobnika) i wysiew nasion z 2 osobników B. Ochrona czynna gatunków zwierzątLp.Nazwa gatunkówRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony1Sokół wędrowny (Falco peregrinus).Jarząbek (Bonasa bonasia).Puchacz (Bubo bubo).Sóweczka (Glaucidium passerinum).Włochatka (Aegolius funereus). Bocian czarny (Ciconia nigra).Żuraw (Grus grus)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania i rozrodu1. Monitoring miejsc występowania, liczebności i parametrów rozrodczych poszczególnych gatunków. 2. Ograniczanie dostępu do miejsc rozrodu lub w ich bezpośrednie sąsiedztwo. 3. Wzmożony dozór terenu w celu ograniczenia płoszenia zwierząt. 4. Obrączkowanie2Gatunki zwierząt owadożernych i gryzoniAktualizacja listy gatunków i ich stanowisk1. Inwentaryzacja składu gatunkowego poprzez prowadzenie odłowów w stożki i pułapki żywołowne.2. Dokumentacja fotograficzna.3. W przypadku karczowników – pobranie włosów do analiz genetycznych3Popielicowate (Gliridae)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania i rozrodu1. Monitoring miejsc występowania. 2. Inwentaryzacja poprzez prowadzenie odłowów - oznakowanie numeryczne. 3. Pobranie włosów do analiz genetycznych4Nietoperze (Chiroptera)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania – zarówno schronień zimowych i letnich (w tym miejsc rozrodu)1. Monitoring miejsc występowania i liczebności poszczególnych gatunków. 2. Ograniczanie dostępu do miejsc rozrodu lub w ich bezpośrednie sąsiedztwoSposoby ochrony czynnej gatunków roślin i zwierząt na obszarach objętych ochroną czynnąA. Ochrona czynna gatunków roślin Lp.Nazwa gatunkówRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony1Rojownik pospolity (Jovibarba sobolifera)1. Monitoring populacji.2. Działania zmierzające do powiększenia liczebności populacji i stanowiskWprowadzenie wyhodowanych osobników na nowe stanowisko2Bagno zwyczajne (Ledumpalustre)1. Monitoring populacji.2. Działania zmierzające do powiększenia liczebności populacji i stanowiskZbiór (w ilości do 10 torebek nasiennych z jednego osobnika) i wysiew nasion z 2 osobników 3Sosna drzewokosa (Pinus xrhaetica)1. Działanie zmierzające do powiększenia liczebności populacji i stanowisk.2. Inwentaryzacja sosny drzewokosej (Pinus xRhaetica) w Obwodzie Ochronnym Bukowina1. Wysiew nasion.2. Hodowla sadzonek.3. Zbiór igieł do badań genetycznych (po 4 sztuki z osobnika).4. Założenie plantacji sosny drzewokosej (Pinus xrhaetica)4Zanokcica zielona (Asplenium viride).Zanokcica północna (Asplenium septentrionalne).Podrzeń żebrowiec (Blechnum spicant).Paprotnik kolczysty (Polystichum aculeatum).Dzwonek szerokolistny (Campanula latifolia).Gruszycznik jednokwiatowy (Moneses uniflora).Gnieźnik leśny (Neotia nidus-avis).Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis).Śnieżyca wiosenna (Leucojum vernum). Lilia złotogłów (Lilium martagon). Bażyna czarna (Empetrum nigrum) Uaktualnienie miejsc występowania, w celu objęcia stanowisk szczególną ochroną1. Monitoring miejscwystępowania i liczebnościstanowisk.2. Wzmożony dozór terenu w celu zabezpieczeniaistniejących populacjiB. Ochrona czynna gatunków zwierzątLp.Nazwa gatunkówRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony1Niepylak apollo(Parnassius apollo)1. Tworzenie warunków do bytowania i rozwoju.2. Hodowla i reintrodukcja gatunku.1. Hodowla rośliny żywicielskiej Sedum maximum.2. Przygotowanie do hodowli i reintrodukcji niepylaka Apollo (Parnassius apollo)2Puchacz (Bubo Bubo).Sóweczka (Glaucidium passerinum).Włochatka (Aegolius funereus).Bocian czarny (Ciconia nigra).Sokół wędrowny (Falco peregrinus).6. Jarząbek (Bonasa Banasia).7. Żuraw (Grus grus)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania i rozrodu1. Monitoring miejsc występowania, liczebności i parametrów rozrodczych poszczególnych gatunków. 2. Ograniczanie dostępu do miejsc rozrodu lub w ich bezpośrednie sąsiedztwo. 3. Wzmożony dozór terenu w celu ograniczenia płoszenia zwierząt. 4. Obrączkowanie. 5. Czyszczenie gniazd i budek lęgowych.6. Demontaż starych budek3Gatunki ptakówDokarmianie ptaków w okresie ostrej zimyWyłożenie karmy dla ptaków przy osadach Parku4Gatunki zwierząt owadożernych i gryzoniAktualizacja listy gatunków i ich stanowisk1. Inwentaryzacja składu gatunkowego poprzez prowadzenie odłowów w stożki i pułapki żywołowne.2. Dokumentacja fotograficzna.3. W przypadku karczowników – pobranie włosów do analiz genetycznych5Popielicowate (Gliridae)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania i rozrodu1. Monitoring miejsc występowania, kontrole i czyszczenie budek, demontaż starych budek.2. Inwentaryzacja poprzez prowadzenie odłowów - oznakowanie numeryczne.3. Pobranie włosów do analiz genetycznych6Nietoperze (Chiroptera)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania, zarówno schronień zimowych i letnich (w tym miejsc rozrodu)1. Monitoring miejsc występowania i liczebności poszczególnych gatunków. 2. Ograniczanie dostępu do miejsc rozrodu lub w ich bezpośrednie sąsiedztwo.Sposoby ochrony czynnej gatunków roślin i zwierząt objętych ochroną krajobrazowąA. Ochrona czynna gatunków roślinLp.Nazwa gatunkówRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony1Goryczuszka czeska(Gentianella bohemica)1. Monitoring populacji.2. Działania zmierzające dopowiększenia liczebnościW okresie dojrzewania nasion ręczne wzruszanieniewielkich fragmentów gleby populacji w pobliżu osobników gatunku, w celu zwiększenia możliwości rozprzestrzeniania2Mieczyk dachówkowaty (Gladiolus imbricatus)1. Monitoring populacji.2. Wzmacnianie trwałości populacji naturalnych oraz ochrona ex situ1. Zbiór nasion. 2. Hodowla sadzonek do zasilenia populacji macierzystych.3. Monitoring3Zerwa kulista (Phyteuma orbiculare).Pełnik europejski (Trollius europaeus).Orlik pospolity (Aquliegia vulgaris).Koniczyna kasztanowata (Trifolium spadiceum). Śnieżyca wiosenna (Leucojum vernum).Lilia bulwkowata (Lilium bulbiferum). Podkolan biały (Platanthera bifolia).Storczyk męski (Orchis mascula). Storczyca kulista(Traunsteinera globosa). Nasięźrzał pospolity (Ophioglossum vulgatum)Uaktualnienie miejsc występowania, w celu objęcia stanowisk szczególną ochroną1. Monitoring miejscwystępowania i liczebnościstanowisk.2. Wzmożony dozór terenu w celu zabezpieczeniaistniejących populacjiB. Ochrona czynna gatunków zwierzątLp.Nazwa gatunkówRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony1Gatunki zwierząt owadożernych i gryzoniAktualizacja listy gatunków i ich stanowisk1. Inwentaryzacja składu gatunkowego poprzez prowadzenie odłowów w stożki i pułapki żywołowne.2. Dokumentacja fotograficzna.3. W przypadku karczowników – pobranie włosów do analiz genetycznych2Derkacz (Crex crex)Rozpoznanie w terenie celem objęcia ochroną miejsc ich występowania i rozrodu1. Monitoring miejsc występowania i liczebności poszczególnych gatunków. 2. Ograniczanie dostępu do miejsc rozrodu lub w ich bezpośrednie sąsiedztwo3Myszołów (Buteo buteo).Trzmielojad (Pernis apivorus). Jastrząb (Accipiter gentilis).Pustułka (Falco tinnunculus)Utrzymanie terenów otwartychKoszenie i odkrzaczanie zarastających fragmentów łąkowych stanowiących areały łowieckie ptaków szponiastych4Gatunki bezkręgowców chronionych (Lepidoptera)Utrzymanie terenów otwartychKoszenia zapobiegające zarastaniu stanowisk bytowania motyli, m.in. modraszków (Phengaris teleius) oraz (Phengaris nausithous)Załącznik nr 4WSKAZANIE OBSZARÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ ŚCISŁĄ, CZYNNĄ ORAZ KRAJOBRAZOWĄLp.Rodzaj ochronyLokalizacja1)Powierzchnia ogółem w ha1Ochrona ścisłaOddziały - 1i, j, m, 2a-h, j, l, m, 7l-o, r, 15a, d, f, 16a-c, f-i, k, l, 17a, b, j, l, p, t, 18g, 19b, 20fx, gx, ix, 23a-c, m-o, z, ax, cx, 25f-j, 26g-i, 27a-d, 28d, 33b-f, h, 34a-h, j, 35a-d, g-w, 37a-k, 38d, f, 42h, 44n, p, r-t, 45d, 46c, 47d, f, 57b, c, 76a-n, 83a-d, g, bx, 88c, g-k, m-o, 103a-c, g, h, 111a, b, 112a, 132d-h, k, m, n, 133j, 134d, g, i-n, 135a-l, 136b, 137a-c, g, 138d, g , 139a, b, f, k, l, 140a-c 771,002Ochrona czynnaOddziały - 1c-h,k,l, 2i,k, 3a-h, 4a-p, 5c, 6a-i,k.l 7a-k,p,s-w,y 8a,h-l,n, 9b-i, 10a-i, 11a-j, 12a-o, 13a-p, 14b-h, 15b,c, 16j,m, 17f,g,h,r,w,x,ax,dx,gx, hx 18a-f,h,j,k-m, 19a,c,f-r, 20a-c,f,j,k,r,cx,jx 21b-l,n,o, 22a-g,i-k, 23d-i,l,p-t,x,y 24a-c, 25b-d,k,l, 26b-f, 28a-c,f, 29a-j, 30a-f,h,i-m,o 31a,b,d-h, 32a-f,h-l, 34i, 36a-f, 37l-n, 38a-c,g, 39a-i, 40a-d,g-i, 41a-l,n-w, 42a,c,f,g,j,k, 43a-m,o-t,y,z 44a,c,f,k,m 45a-c,f,g, 46a,b, d-h, 47a-c,g-m, 48a-h, 49a-c,f-h, 50a,b,d,g-j, 51b-f,h, 52b-h, 53a-h, 54a-g, 55a-f, 56a-f, 57a,d-g, 58a-f, 59a-f, 60a-g, 61a-f, 62a-k, 63a-m, 64a-g, 65a-l, 66a-n, 67a-i,k-n,p, 68a-g, 69a-j, 70c-k, 71a-c, 72a-g,j-l,n-x, 73a-g, 74a-j, 75a-l, 77a-j, 78a,c-h,p-fx, 79a-h, 80a,c,d,h, i,k,m-s, 81b-k,m,n,p, 82a-h, 83h,j,l-o,r-w,x,y,ax,cx,fx,gx, 84a,b,d-k, 85a-l, 86a,c-j, 87a-p,s,w-bx, 88a,b,d,l, 89a-r, 90a-h, 91a-k, 92a-h, 93a-f, 94a-c, 95a-n, 96a-o, 97a-p, 98a-d, 99a-n, 100a-ax, 101a-d, 102a-g, 103d,f, 104a-f, 105a-l, 106a-k, 107a-c,f-h,k,l,n, 108a,b,d-h, 109a-d,g, 110a-h,j-t, 111c-h, 112b-k, 113a-d,i-o,r-t, 114a-d, 115a-d, 116a,c-i,k-o, 117a,c,d,g-dx,gx-ix, 118a-r, 119a-t, 120a-h, 121a-d,g-o, 122a-p, 123a-d, 124a-k, 125a-i, 126a-n, 127a-l, 128a-t, 129a-j, 130a-n,s, 132a,c,l, 133a-f,h,i, 134a,c,f, 136a,c, 137h-j, 138a,c,f, 139c,d,h,i,m, 140d-p, 141ab-ax,dx, 142a-d, 143a,b,c,f,g, 144a-g, 145a-r, 146a-i,k-p,s-z, 147a-g, 148a,b,d-j, 149a-n, 150a-h, 151a-l, 152a-l,n-p, 153a-j 4944,773Ochrona krajobrazowaOddziały - 1a,b,n, 5a,b,d,f, 5Aa-c, 6j, 7x,z, 8b-g,m, 8Aa,b, 9a, 9Aa,b, 14a, 15g, 16d, 17c,d,i,k,m-o,s,y,z,bx,cx,fx, 17Aa-g, 18i,n, 19d, 20d,l,m-p,s-bx,dx,hx,kx,lx, 20Aa-zx,ay-zy, 20Ba-zx,ay-ky, 20Ca-px, 20Da-h, 21a,m,p, 21Aa-c, 22h, 22Aa-r, 23j,k,w,bx,dx, 23Aa-m, 23Ba-s, 25a, 26a, 30g,n, 31c, 32g, 33a,g, 34k,l, 35f, 40f, 41m,x-z, 41Aa, 42b,d, 43n,w,x,ax, 43Aa, 44b,d,g-i,l,o, 44Aa-h, 49d, 50c,f, 51a,g,i, 52a,i, 61g-k, 62l,m, 67j,o, 68h, 70a,b, 72h,i,m, 78b,h-o, 78Aa, 79i,j, 80b,f,g,j,l, 81a,l,o,r, 83f,i,k,p,z,dx,hx, 83Aa-g, 84c, 85l,m, 86b, 87r, 88f, 89Aa, 99o, 100bx,cx, 103i, 106l, 107d,i,j,m,o-s, 108c,i, 109f, 110i, 112l, 112Aa,b, 113f-h,p, 113Aa-hx, 116b,j, 117b,f,fx, 121f,p-w,x, 128w-z,ax, 130o-r, 131a-c, 131Aa-m, 132b,i,j, 133g, 134b,h, 135Aa-n, 136d, 137d,f,k, 138b,h, 139g,j, 139Aa, 141bx-hx, 143d, 146j,r, 148c, 151m-dx, 152m, 154Aa-d, 155Aa, 156Aa, 157Aa-d, 158Aa, 159Aa-g, 160Aa,b, 161Aa-c, 162Aa,b 624,39Razem 6340,161) Podział na oddziały oznaczone liczbą oraz obwody ochronne podano zgodnie z mapą przeglądową Parku Narodowego Gór Stołowych, w skali 1:15.000, według stanu na 1.01.2010 r. Podział na pododdziały oznaczone literą oraz obszary objęte ochroną częściową przyjęto zgodnie z mapą obszarów ochronnych Parku Narodowego Gór Stołowych, w skali 1:15.000, według stanu na 1.01.2010 r. Mapy znajdują się w siedzibie Parku Narodowego Gór Stołowych w miejscowości Kudowa-Zdrój.Załącznik nr 5USTALENIE MIEJSC UDOSTĘPNIANYCH W CELACH EDUKACYJNYCH, TURYSTYCZNYCH I REKREACYJNYCH ORAZ MAKSYMALNEJ LICZBY OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ JEDNOCZEŚNIE W TYCH MIEJSCACHI. Miejsca udostępniane w celach edukacyjnychLp.Miejsce udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu1Ośrodek edukacyjny w siedzibie dyrekcji Parku, oddział 151t40 osób2Ekocentrum, oddział 151t50 osób3Stanowiska edukacyjne „Geoatrakcje Gór Stołowych”, oddziały - 29a, 106d, 97f, 44 d, 148 c20 osób/stanowisko4Miejsce kultu religijnego Krucza Kopa, oddział 145100 osóbII. Miejsca udostępniane w celach turystycznych i rekreacyjnychLp.Miejsce udostępniane1)Maksymalna ilość osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu1Błędne Skały, oddział 116500 osób2Szczeliniec Wielki, oddziały – 41, 41A500 osób31. Parking w oddziale 62l,m, Obwód Ochronny Czerwona Woda (Hutniczy Most).2. Parking w oddziale 50 f, Obwód Ochronny Szczeliniec (Kształtna Łąka).3. Parking w oddziale 133 g, Obwód Ochronny Bukowina (Polana YMCA)50 osób4Miejsca postoju pojazdów na terenie Parku:1) parking w oddziale 148c, Obwód Ochronny Bukowina (Czerwona Skała),2) parking w oddziale 133g, Obwód Ochronny Bukowina (polana YMCA),3) parking w oddziale 116j, Obwód Ochronny Bukowina (parking przy Błędnych Skałach),4) parking w oddziale 121f, Obwód Ochronny Bukowina (teren byłej jednostki wojskowej),5) parking w oddziale 106I,f 79b, Obwód Ochronny Czerwona Woda (Parking Lisia Przełęcz I i II),6) parking w oddziale 42g, Obwód Ochronny Szczeliniec – (Parking pod Szczelińcem),7) parking w oddziale 50f, Obwód Ochronny Szczeliniec (Kształtna Łąka),8) parking w oddziale 31c, Obwód Ochronny Szczeliniec (Parking Droga nad Urwiskiem),9) parking w oddziale 35f, Obwód Ochronny Szczeliniec (Wodospady Pośny),10) parking w oddziale 62l,m, Obwód Ochronny Czerwona Woda (Hutniczy Most)1600 osób5Miejsca do biwakowania na terenie Parku:1) parking w oddziale 62l,m, Obwód Ochronny Czerwona Woda (Hutniczy Most),2) parking w oddziale 50f, Obwód Ochronny Szczeliniec (Kształtna Łąka)20 osób1) Podział na oddziały oznaczone liczbą oraz obwody ochronne podano zgodnie z mapą przeglądową Parku Narodowego Gór Stołowych, w skali 1:15 000, według stanu na 1.01.2010 r. Podział na pododdziały oznaczone literą oraz obszary objęte ochroną częściową przyjęto zgodnie z mapą obszarów ochronnych Parku Narodowego Gór Stołowych, w skali 1:15 000, według stanu na 1.01.2010 r. Mapy znajdują się w siedzibie Parku Narodowego Gór Stołowych w miejscowości Kudowa-Zdrój.UZASADNIENIEZarządzenie Ministra Środowiska w sprawie zadań ochronnych jest wykonaniem upoważnienia zawartego w art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, 628 i 842). Zgodnie z tymi przepisami dla parków narodowych, dla których nie sporządzono planów ochrony, minister właściwy do spraw środowiska ustanawia w drodze zarządzenia zadania ochronne.Identyfikacja istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz zakres zadań ochronnych zostały opracowane w formie tabelarycznych zestawień. W zestawieniach określono zagrożenia oraz sposoby i zakres prowadzenia zabiegów w ramach ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej z podaniem lokalizacji, ich rozmiarem (metry, hektary, kilometry, itp.) oraz określeniem ekosystemów, w których mają być wykonane. Dla wybranych gatunków roślin, zwierząt i grzybów określono rodzaj zadań ochronnych oraz sposób prowadzenia zabiegów w ramach ochrony czynnej i krajobrazowej.Wprowadzony podział obszaru Parku na rodzaje ochrony oraz sposoby jego udostępniania dla celów naukowych, edukacyjnych, kulturowych, turystycznych, rekreacyjnych i sportowych opracowano w formie tabelarycznej. Określono również maksymalną liczbę osób mogących przebywać jednocześnie w określonym rejonie Parku, udostępnionym dla realizacji wskazanego celu.W związku z występującymi zagrożeniami zabiegi wykonywane w ramach ochrony czynnej i krajobrazowej, zostały dostosowane do wymogu utrzymania trwałości ekosystemów, zachowania i odbudowy ich wzajemnych zależności w ramach biotopu. Zadania ochronne zaplanowane w ekosystemach leśnych, a zdefiniowane w załącznikach do niniejszego zarządzenia, są oparte wyłącznie na potrzebach hodowlanych (cel - przebudowa i stabilność ekosystemów) i ochronnych (cel - czas potrzebny do przebudowy), gdzie o zakresie zadań nie decydują względy ekonomiczne. Program przebudowy i renaturalizacji drzewostanów Parku realizowany jest praktycznie od momentu jego powstania, tj. w 1993 r. Lite świerczyny stanowiące około 83% drzewostanów Parku, zastępowane są lasami o zróżnicowanym składzie gatunkowym, dostosowanym do warunków siedliskowych.1. W odniesieniu do infrastruktury turystycznej (załącznik nr 2, pkt I, lp. 1 oraz pkt II, lit. D i pkt III, lit. B):1) zaplanowano przede wszystkim bieżące remonty i naprawy oznakowań, drogowskazów, wiat turystycznych, tablic edukacyjnych i informacyjnych, kładek, pomostów i miejsc odpoczynku,2) w miarę posiadanych środków własnych Parku i w przypadku przyznania środków z funduszy zewnętrznych planowane jest zagospodarowanie obiektów powojskowych w rejonie Błędnych Skał (parking, toalety), samego terenu Błędnych Skał i szlaków turystycznych w najbliższej okolicy Błędnych Skał oraz budowa Ekocentrum Parku w sąsiedztwie Dyrekcji Parku,2. W załączniku nr 2, w pkt II, w lit. A w tabeli uszczegółowiono:1) w lp. 1 - zabiegi pielęgnacyjno – hodowlane planowane w młodszych klasach wieku, obejmujące tzw. czyszczenia wczesne i późne oraz cięcia w II i III klasie wieku, poprzez rozluźnienie zwarcia, mają na celu poprawę struktury gatunkowej drzew odpowiadającej potencjalnym zbiorowiskom roślinnym, ich stabilizację i zwiększenie odporności na szkody od wiatru i okiści oraz zwiększenie dostępu światła dla gatunków wolniej rosnących w młodości (np. jodła pospolita, buk zwyczajny, klon jawor, lipa drobnolistna). Wycinane są głównie gatunki przedplonowe (modrzew, świerk, brzoza), których udział w drzewostanie na danym siedlisku powinien być mniejszy. Zaplanowano pozyskanie 772 m3 drewna. Materiał ten (żerdzie, słupy) wykorzystywany jest w dużej części przez Park do budowy i remontów ogrodzeń,2) w lp. 2 - zabiegi obejmują selektywne usunięcie części drzew: a) w formie gniazd, na zaplanowanych powierzchniach, w celu zainicjowana naturalnych obsiewów wokół istniejących drzew gatunków pożądanych, tj.: buk, jodła, jawor, jesion lub w celu wyprzedzającego podsadzenia jodły i buka w drzewostanach, w których brak szans na obsiew naturalny,b) na całej powierzchni, w celu poprawy warunków wzrostu i rozwoju istniejącego młodego pokolenia. Zaplanowano pozyskanie 6273 m3 drewna, głównie świerkowego - 4392 m3 i modrzewiowego – 1417 m3. Zabiegi te umożliwiają kształtowanie pod okapem drzewostanów warunków świetlnych odpowiednich dla naturalnego odnowienia lub dla wprowadzanych odnowień sztucznych. Ponadto, stosowanie różnych rodzajów cięć dotyczy jedynie tych powierzchni Parku, na których brak jest odnowienia naturalnego, i które to tereny nie rokują, iż bez ingerencji z zewnątrz, nastąpi pożądana poprawa w składzie gatunkowym drzewostanów. Podstawowym kryterium prowadzenia cięć są potrzeby hodowlane związane z długoletnim procesem przebudowy drzewostanów Parku.Pozostałe zabiegi pielęgnacyjno-hodowlane, wymienione w lp. 2, związane są głównie z prowadzeniem przebudowy ekosystemów leśnych i dotyczą:a) zbioru nasion i szyszek lokalnych ekotypów drzew i krzewów w celu zachowania zasobów genetycznych miejscowych populacji drzew i krzewów. Główne kryteria wyboru gatunków i populacji drzew i krzewów do zbioru materiału rozmnożeniowego, to: rodzimość, zachowanie różnorodności genetycznej oraz dobór gatunków właściwych dla potencjalnych zbiorowisk roślinnych,b) prac szkółkarskich na podokapowych szkółkach Parku związanych z hodowlą sadzonek na potrzeby przebudowy drzewostanów Parku, restytucji rzadkich gatunków drzew i krzewów oraz uzupełniania sadu kolekcyjnego drzew owocowych tradycyjnych odmian. Hodowane są jedynie sadzonki z nagim systemem korzeniowym. Szkółki zlokalizowano na różnej wysokości n.p.m., gdzie sadzonki rosną w warunkach jak najbardziej zbliżonych do warunków naturalnych w miejscu późniejszego sadzenia,c) ochrony odnowień poprzez składanie gałęzi pochodzących z cięć poza miejscami, gdzie już występuje odnowienie naturalne lub sztucznie wprowadzone,d) ręcznego wykaszania roślinności zielnej w odnowieniach w celu polepszenia warunków wzrostu sadzonek i ograniczenia konkurencji ze strony roślin zielnych i krzewów.3) w lp. 3 i 4 - w zadaniach rocznych w 2014 r. przyjęto zasadę, że oprócz ochrony ścisłej i ochrony czynnej zachowawczej (13% powierzchni leśnej Parku) zaniechano cięć pozaplanowych (cięć przygodnych) w drzewostanach gdzie prace mogłyby spowodować uszkodzenia w ekosystemach Parku. Mając na uwadze priorytetowy cel funkcjonowania Parku, jakim jest ochrona przyrody oraz w związku z zewnętrznymi i wewnętrznymi uwarunkowaniami, w jakich funkcjonuje Park, wynikającymi z faktu, że: a) 83% powierzchni Parku stanowią ekosystemy, gdzie gatunkiem dominującym jest świerk (w większości monokultury),b) średni wiek drzewostanów jest bardzo wysoki,c) znaczny jest udziału drzewostanów porolnych,d) granica Parku w 30 % jest granicą państwa,e) obszar Parku i otuliny jest mocno zurbanizowany (presja społeczna),f) na długich odcinkach granica leśna Parku tworzy wspólne kompleksy z lasami innych właścicieli głównie lasów państwowych.Wypracowano sposób postępowania z drzewami opanowanymi przez kornika drukarza lub inne owady. W dniu 26 marca 2012 r. w oparciu o szczegółowe rozpoznanie terenowe i doświadczenia z lat poprzednich, ukazało się zarządzenie nr 8/2012 Dyrektora Parku Narodowego Gór Stołowych w sprawie eliminacji zagrożeń dla środowiska przyrodniczego związanych z ograniczaniem populacji kornika drukarza w drzewostanach Parku (aneks nr 1 z dnia 05.06.2012 r. oraz aneks nr 2 z dnia 11.06.2013 r.). Oprócz obszarów ochrony ścisłej (771,00 ha) i obszarów objętych ochroną zachowawczą (675,18 ha), gdzie z założenia nie wykonuje się żadnych działań, wytypowano obszary (916,02 ha), gdzie w celu uniknięcia negatywnego wpływu działań, związanych z ograniczaniem populacji kornika na środowisko, wstrzymano całkowicie pozyskanie, korowanie i zrywkę drewna. Miejsca takie są obserwowane i badane, by uzyskać jak najwięcej wiadomości na temat przebiegu gradacji kornika w tym specyficznym terenie. Obserwacji podlegają tam również zjawiska sukcesji i proces naturalnego odtwarzania się drzewostanów. Pozostałe tereny leśne Parku podzielono na obszary (1023,25 ha), gdzie okorowane drewno zasiedlone przez korniki w określonych miejscach pozostaje do mineralizacji w ekosystemie (całkowite lub częściowe wstrzymanie zrywki drewna) oraz obszary stanowiące strefę buforową pomiędzy drzewostanami Parku, a lasami okolicznych nadleśnictw gdzie należy ograniczyć populację drukarza i powstrzymać jego rozprzestrzenianie się na drzewostany do tej pory zdrowe. Tam stosowane są pułapki klasyczne, feromonowe i rotacyjne, a drewno zasiedlone jest usuwane z lasu.Największy nacisk w obszarach szczególnie zagrożonych, gdzie dopuszcza się wycinanie drzew, położony zostanie na efektywne wyznaczanie tzw. drzew trocinkowych (zasiedlonych przez kornika) i zabezpieczenie drewna, w reżimie czasowym gwarantującym ograniczenie gradacji. Drzewa tzw. spóźnione, już obite przez dzięcioły, często częściowo opuszczone przez korniki, a nadal zasiedlone przez drapieżców, parazytoidy i patogeny kornika drukarza zwiększające opór środowiska, presję czynników naturalnego hamowania rozwoju gradacji, nie są wycinane. Pozostają one w ekosystemie pozwalając na utrzymanie bioróżnorodności oraz zróżnicowanie biotopu, poprzez stwarzanie wielu nowych mikrosiedlisk,4) w lp. 5 - zaplanowane czynności są niezbędne do zachowania zainicjowanej przebudowy drzewostanów i działań związanych z restytucją miejscowego ekotypu jodły pospolitej. Dotyczą głównie podokapowych odnowień jodłowych, bukowych i jaworowych (głównie sztucznie wprowadzonych, ale także naturalnie powstałych) poprzez:a) zabezpieczanie upraw leśnych przed zgryzaniem i spałowaniem ogrodzeniami z siatki leśnej,b) zabezpieczanie pojedynczych sadzonek i osobników pochodzących z naturalnego odnowienia poprzez osłony indywidualne z siatki,c) zabezpieczanie małych grup sadzonek rzadkich i pożądanych gatunków drzew poprzez niewielkie, 1 lub 2 arowe ogrodzenia z siatki leśnej,d) zabezpieczanie młodego pokolenia drzew poprzez smarowanie środkami odstraszającymi i zniechęcającymi do zgryzania (repelenty) o działaniu smakowym i mechanicznym, niewpływającymi szkodliwie na środowisko.3. W odniesieniu do załącznika nr 2, pkt I, lp. 5, pkt II, lit. A, lp. 6, lit. B, lp. 4, pkt III, lit. A, lp. 3 – zaplanowano monitoring i ewentualne usuwanie inwazyjnych gatunków roślin wypierających gatunki rodzime,4. W odniesieniu do załącznika nr 2, pkt II, lit. C - zaplanowano ochronę i odtwarzanie zagrożonych siedlisk hydrogenicznych w Parku, poprzez ograniczenie nadmiernego odpływu wody, ograniczanie spływu po zboczach, usuwanie nalotów świerkowych i ewentualne wykaszanie roślinności zielnej. Działania te wykonywane będą według potrzeb i służyć będą głównie kontynuacji i utrwaleniu efektów projektów „Ochrona i odtwarzanie zagrożonych siedlisk hydrogenicznych w Sudetach Środkowych” oraz „Czynna ochrona mokradeł i mała retencja w Sudetach” realizowanych w latach 2007-2011 razem z Klubem Przyrodników.W nieleśnych ekosystemach lądowych (załącznik nr 2, pkt II, lit. B i pkt III, lit. A) zaplanowano koszenie łąk i pastwisk z usuwaniem biomasy. Dokładnie określone przez botaników i co roku zmieniane fragmenty łąk pozostawiane są bez koszenia w celu umożliwienia obsiewu cennych gatunków roślin. Część łąk, ze względu na ich specyfikę, koszona jest ręcznie. Ponadto pielęgnowane będą stary i nowy sad tradycyjnych odmian drzew owocowych oraz zaplanowano wprowadzanie rojów pszczół w ramach powrotu do tradycji bartnictwa.5. W przypadku chronionych gatunków roślin i zwierząt (załącznik nr 3):1) zaplanowano kontynuację projektu badawczego popielicowatych w ekosystemach Parku – prace będą polegały na monitorowaniu, znakowaniu (tatuowanie) i pobieraniu kilku włosów do badań genetycznych. Badania takie pozwolą na lepsze poznanie i przez to właściwą ochronę tych rzadkich zwierząt, do tej pory słabo zbadanych na terenie Parku (pkt I, lit. B, lp.3 oraz pkt II, lit. B, lp. 5),2) planuje się monitoring i dalsze działania ochronne na rzecz nietoperzy (pkt I, lit. B, lp. 4 oraz pkt II, lit. B, lp. 6),3) zaplanowano inwentaryzację słabo dotychczas poznanej grupy zwierząt owadożernych i gryzoni (pkt I, lit. B, lp. 2, pkt II, lit. B, lp. 4, pkt III, lit. B, lp. 1),4) realizowane będą działania związane z reintrodukcja rzadkiego motyla – niepylaka apollo (pkt II, lit. B, lp. 1),5) kontynuowane będą działania związane z ochroną czynną rzadkich i chronionych gatunków ptaków poprzez monitoring ich miejsc występowania, obrączkowanie, czyszczenie gniazd i budek lęgowych (pkt I, lit. B, lp. 1 oraz pkt II, lit. B, lp. 2, pkt III, lit. B, lp. 2),6) planuje się kontynuację działań związanych z ochroną wymierającej populacji sosny drzewokosej poprzez jej monitoring, zbiór szyszek, hodowlę i wprowadzanie sadzonek, zbiór igieł do badań genetycznych oraz zbiór zrazów do szczepień i założenie plantacji tego gatunku w celu zachowania jak największej puli genetycznej (pkt I, lit. A, lp. 2 oraz pkt II, lit. A, lp. 3),7) rozmnażanie i wprowadzanie wyhodowanych sadzonek rojownika pospolitego oraz bagna zwyczajnego pomoże w ochronie, zachowaniu i zwiększeniu liczebności osobników tych rzadkich gatunków (pkt I, lit. A, lp. 3 oraz pkt II, lit. A, lp. 1 i 2),8) podjęta zostanie próba zasilenia niewielkiej populacji rzadkiego mieczyka dachówkowatego poprzez zbiór nasion i hodowlę młodych osobników (pkt III, lit. A, lp. 2),9) kontynuowany będzie monitoring i działania zmierzające do powiększenia liczebności populacji goryczuszki czeskiej (pkt III, lit. A, lp. 1),10) kontynuowany będzie monitoring jedynego stanowiska w Polsce skalnicy zwodniczej (pkt I, li. A, lp. 1).Wykonanie zadań ochronnych przyczyni się nie tylko do zachowania walorów przyrodniczo-krajobrazowych, odtworzenia zniekształconych i zanikłych ogniw rodzimej przyrody, ale również do utrzymania w należytym stanie infrastruktury, jaką dysponuje Park.Projekt zadań ochronnych uzyskał pozytywną opinię Rady Naukowej Parku.Zadania ochronne zawarte w zarządzeniu, przyczynią się do zachowania i poprawy kondycji siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt będących przedmiotem ochrony w Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Natura 2000 (PLH020004-Góry Stołowe) oraz w Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 (PLB020006-Góry Stołowe), których teren pokrywa się częściowo z obszarem Parku.RSUMINSKPNGS-zad.ochr.2013-12.10.12..docWszyscyZARZĄDZENIE Nrp07172Agata Dąbrowska22013-12-17T13:23:00Z2013-12-19T08:27:00Z2013-12-19T08:27:00ZNormal026798647922Microsoft Office Word0399111falseTytuł1ZARZĄDZENIE Nrfalse55797falsefalse14.0000