ZX2wwvOcgTiHG9yLMHHDoChnvSY=UJtOfKAM0mm5kJyNW5QZmKRx9dw=NcoresNzUELW2PwHpkym75Qj53ioL7YVBwm9aoVj1ZWbRwFycYnq/C3pUSF4hEpB
UesBZNVU6zFNVkZxOQCV/c9zFT9pawmsKguK6QHUf8/DHKJfZm4qu6kbNX0dpzF8
nNKv+yZEUhD8T1g0yQFdk/8qOQSsfwphcYF/FRF2sVY=MIIE5TCCA82gAwIBAgIDBByRMA0GCSqGSIb3DQEBBQUAMFwxCzAJBgNVBAYTAlBM
MSIwIAYDVQQKExlVbml6ZXRvIFRlY2hub2xvZ2llcyBTLkEuMRMwEQYDVQQDEwpD
RVJUVU0gUUNBMRQwEgYDVQQFEwtOciB3cGlzdTogMTAeFw0xMTEyMDIyMDE5MDda
Fw0xMzEyMDEyMDE5MDdaMIH3MTEwLwYDVQQDDChNYXJjaW4gS29yb2xlYzsgTWlu
aXN0ZXJzdHdvIMWacm9kb3dpc2thMQ8wDQYDVQQqDAZNYXJjaW4xEDAOBgNVBAQM
B0tvcm9sZWMxGjAYBgNVBAUTEVBFU0VMOjY4MTIyNDAwNDkwMSEwHwYDVQQKDBhN
aW5pc3RlcnN0d28gxZpyb2Rvd2lza2ExKjAoBgNVBBAwIQwOV2F3ZWxza2EgNTIv
NTQMDzAwLTkyMiBXYXJzemF3YTERMA8GA1UEBwwIV2Fyc3phd2ExFDASBgNVBAgM
C21hem93aWVja2llMQswCQYDVQQGEwJQTDCBnzANBgkqhkiG9w0BAQEFAAOBjQAw
gYkCgYEAl8Hc2Vmiz9DxscsI6p8KOpM+1JSU9lKr93Z/uK2tWxuR5hKTirx3b9da
LpzssO415C3ZYhesZD5y6+cd4OjTZx1g6a5vpQFJxBBUjmxgZ1ZVw/sJcGJgznd3
luQL9Drlah0JTOE/En7b7b0e1/5+tMlJCQzwf5JiBGdnksDjuNUCAwEAAaOCAZYw
ggGSMA4GA1UdDwEB/wQEAwIGQDCB9QYDVR0gAQH/BIHqMIHnMIHkBgsqhGgBhvZ3
AgQBATCB1DAtBggrBgEFBQcCARYhaHR0cDovL3d3dy5jZXJ0dW0ucGwvcmVwb3p5
dG9yaXVtMIGiBggrBgEFBQcCAjCBlQyBkkNlcnR1bSBRQ0EgUHJvZmVzam9uYWxu
eSAtIGt3YWxpZmlrb3dhbnkgY2VydHlmaWthdCB3eWRhbnkgcHJ6ZXogVW5pemV0
byBUZWNobm9sb2dpZXMgUy5BLiB6Z29kbmllIHogd3ltYWdhbmlhbWkgVXN0YXd5
IG8gcG9kcGlzaWUgZWxla3Ryb25pY3pueW0uMAwGA1UdEwEB/wQCMAAwLwYDVR0f
BCgwJjAkoCKgIIYeaHR0cDovL2NybC5jZXJ0dW0ucGwvcWNhMDkuY3JsMCgGCCsG
AQUFBwEDBBwwGjAIBgYEAI5GAQEwDgYJKoRoAWUDAQECCgEEMB8GA1UdIwQYMBaA
FE8UzKJXEoLo6Iwwb2Aj3RXgZk6wMA0GCSqGSIb3DQEBBQUAA4IBAQBX4i03vLHK
e/8bD6HQ2K003ExrReUo6VE6xUsVPgy9xMfcp6H4OlakaEnU8U2y865OvWBACPVB
4mrs+nh/d49EffFVnaUUV/OpOovfRfGfSVRPY/1X0DA4HPhfoAKnzg9rrMn2oC1Y
GTZOa8IOX59JUijjORdBMaTZwN8PAlCDseWfE6U/wFap2cJ50W3O2ftJ8alenBQC
/jCPVA9E4e8Z4PER8Qozr7lsAPVvZG4LwI5wS6yUd4g6zwEj2zUBS29bfIIwtRLh
ywYxIjsrBnO7TV7tQkUiH6j6QTiLdlDXrD6Hk/SQKguIuDJeqNDosLOB4A/6zgTJ
XoZq1V25RVep2012-01-20T16:42:47+01:00nz/eaqkUqA/RZIgNcyslYmo63ps=serialNumber=Nr wpisu: 1,CN=CERTUM QCA,O=Unizeto Technologies S.A.,C=PL269457MIME-Version: 1.0
Content-Type: text/xml
Content-Transfer-Encoding: binary
Content-Disposition: filename="Białowieski PN-Zadania Ochronne 12.01.2011 r..xml"http://www.certum.pl/OIDAsURI/signedFile/1.2.616.1.113527.3.1.1.3.1Opis formatu dokumentu oraz jego pełna nazwahttp://www.certum.pl/OIDAsURI/signedFile.pdftext/xmlhttp://uri.etsi.org/01903/v1.2.2#ProofOfApprovalMIIIawYJKoZIhvcNAQcCoIIIXDCCCFgCAQMxCzAJBgUrDgMCGgUAMIHUBgsqhkiG
9w0BCRABBKCBxASBwTCBvgIBAQYLKoRoAYb2dwIEAQIwITAJBgUrDgMCGgUABBSb
hiZ2/ortS+upErObuVyOocFWrgIFAIGGeLoYDzIwMTIwMTIwMTU0MjU1WjADAgEB
AgkAqKHQy2iJczqgYaRfMF0xFDASBgNVBAUTC05yIHdwaXN1OiAyMQswCQYDVQQG
EwJQTDEiMCAGA1UECgwZVW5pemV0byBUZWNobm9sb2dpZXMgUy5BLjEUMBIGA1UE
AwwLQ0VSVFVNIFFUU0GgggSZMIIElTCCA32gAwIBAgIUMZ6U4V37ivoYbp5D0Ika
3SwNCSEwDQYJKoZIhvcNAQEFBQAwbjELMAkGA1UEBhMCUEwxLjAsBgNVBAoMJU1p
bmlzdGVyIHdsYXNjaXd5IGRvIHNwcmF3IGdvc3BvZGFya2kxLzAtBgNVBAMMJk5h
cm9kb3dlIENlbnRydW0gQ2VydHlmaWthY2ppIChOQ0NlcnQpMB4XDTA5MTIwMTA5
MDMyNloXDTE0MTIwMTIzNTk1OVowXTEUMBIGA1UEBRMLTnIgd3Bpc3U6IDIxCzAJ
BgNVBAYTAlBMMSIwIAYDVQQKDBlVbml6ZXRvIFRlY2hub2xvZ2llcyBTLkEuMRQw
EgYDVQQDDAtDRVJUVU0gUVRTQTCCASIwDQYJKoZIhvcNAQEBBQADggEPADCCAQoC
ggEBALVjWsSN82tK+N8YuHLj9/QE1Zf5ncTD0+HY7EK2A/USkQSx6/ZCFE/0D0om
c9RlSQYWqMwfPWHwIa0vCr2PBCabyP8osFfGK+piqBm9XRHHvJhpl332WTNY8WIS
fj73aEEdzgUYCxqb+e2AK0aJTBZWLgv06Eat2JGb8O1Z4elcT3cBjKpxjfKQ1eSi
zeCs1+eP8KzBY00hkxaBmYtYgsjsWi5STT++g4FAxqHgfuQvSqJw0mPEpWH8il7T
qJ4SGr3LRiNMSy0g4pbt9+QWnzS8jaEB09O4eO+BKZHNmkwdzxS7fQay283CTStA
4SXhWzYLJgyFdi+jgX+tat2EJRsCAwEAAaOCATowggE2MBYGA1UdJQEB/wQMMAoG
CCsGAQUFBwMIMAwGA1UdEwEB/wQCMAAwgasGA1UdIwSBozCBoIAUWTQM+33nRQFv
yXCWwk4G+A+BQ/ahcqRwMG4xCzAJBgNVBAYTAlBMMS4wLAYDVQQKDCVNaW5pc3Rl
ciB3bGFzY2l3eSBkbyBzcHJhdyBnb3Nwb2RhcmtpMS8wLQYDVQQDDCZOYXJvZG93
ZSBDZW50cnVtIENlcnR5ZmlrYWNqaSAoTkNDZXJ0KYIUYqcNBMMkuNQnVsw/gWvy
6zLvBxkwMQYDVR0gAQH/BCcwJTAjBgRVHSAAMBswGQYIKwYBBQUHAgEWDXd3dy5u
Y2NlcnQucGwwDgYDVR0PAQH/BAQDAgbAMB0GA1UdDgQWBBQCoGMKzs4B8vanMT39
9c8VYQ4sIDANBgkqhkiG9w0BAQUFAAOCAQEABNAsXLhkGc5+7apbCOVypF5AJOkm
RbH4BXJrZSOxdscqzhARsu0UQ7pRfZmOgKhhwzKLHVT/+eaKjttL6fGJ9CCTi6CM
+mpsL24htrZD8GJDPKjUGmzlQHXAwD6wQAV3OcybnDn9l/k3I4bSBN4hKe1jfikt
2l7mvQAOUyR4NXC1XkM+f/6orOIu6MflYv1YIYh3FtZZpXtpLdDVtX4WJSV+G2pr
X4ZyDRxXMAQ+xSd96PUom0Os3iy9u/ylIHLc8kyaDXEawtRtc1RjwMcZ0rG3bbeH
pV8OCr/fCK2PvUI9T83NcVjwBfxfxIpZeEZ1MRrnaQa8/5cWwh8digTYiTGCAtAw
ggLMAgEBMIGGMG4xCzAJBgNVBAYTAlBMMS4wLAYDVQQKDCVNaW5pc3RlciB3bGFz
Y2l3eSBkbyBzcHJhdyBnb3Nwb2RhcmtpMS8wLQYDVQQDDCZOYXJvZG93ZSBDZW50
cnVtIENlcnR5ZmlrYWNqaSAoTkNDZXJ0KQIUMZ6U4V37ivoYbp5D0Ika3SwNCSEw
CQYFKw4DAhoFAKCCAR4wGgYJKoZIhvcNAQkDMQ0GCyqGSIb3DQEJEAEEMBwGCSqG
SIb3DQEJBTEPFw0xMjAxMjAxNTQyNTVaMCMGCSqGSIb3DQEJBDEWBBQ8ZURtdKaq
+W47t0Fk00R3VUokFTCBvAYLKoZIhvcNAQkQAgwxgawwgakwgaYwgaMEFPLVsXyc
s8sB54s0M1zUjhJDb8zLMIGKMHKkcDBuMQswCQYDVQQGEwJQTDEuMCwGA1UECgwl
TWluaXN0ZXIgd2xhc2Npd3kgZG8gc3ByYXcgZ29zcG9kYXJraTEvMC0GA1UEAwwm
TmFyb2Rvd2UgQ2VudHJ1bSBDZXJ0eWZpa2FjamkgKE5DQ2VydCkCFDGelOFd+4r6
GG6eQ9CJGt0sDQkhMA0GCSqGSIb3DQEBBQUABIIBAC2kE7gp1nC0JBkGItTzZHp/
PwIImHBCkkjpw8SGMSkNyJm7Jh/qtaVcM/xXEh+IOOd2cX4WDeck0wip9xNFgcep
1BSPN1qUlDQKXWAWDg1BuNergPBwDSKvKfy/YFqn1bLzXOO9SyrmRrvZdK9HJXrD
CcF9j4B/V2kFw1hZkr8UIxvcbKb78YppbfEc+7IOuvWwQeXCPhUlSm6Qw0KwUVXK
uz2nXmUYHYxkKIiYwCbEgjJ7W/SBzhUJagDkwdx1cQgv32CTl4S5qURaGgEhap7b
cNVHkoPiX9ZOs8P1k6ICzN5Dte5uUCxUat4PeAvCPpgbVx1dV/rUBTGMphiKFq8=UZASADNIENIETadeusz SidorRobert Senger212012-01-10T14:04:00Z2012-01-12T12:12:00Z2012-01-12T12:12:00Z37998459909Biebrzański Park Narodowy4991396975414TPUCEKZO-2011-BPN-Uzasadnienie.docZARZĄDZENIE Nr …. MINISTRA ŚRODOWISKA) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej – środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 248, poz. 1493 i Nr 284, poz. 1671).)z dnia ………………… 2012 r.w sprawie zadań ochronnych dla Białowieskiego Parku NarodowegoNa podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 76, poz. 489 i Nr 119, poz. 804 oraz z 2011 r. Nr 34, poz.170, Nr 94, poz.549, Nr 208, poz. 1241 i Nr 224, poz. 1337. )) zarządza się, co następuje:§ 1. Ustanawia się zadania ochronne dla Białowieskiego Parku Narodowego, zwanego dalej „Parkiem”, na 2012 r.§ 2. Zadania ochronne, o których mowa w § 1, obejmują:identyfikację i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz sposoby eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków, które określa załącznik nr 1 do zarządzenia;opis sposobów ochrony czynnej ekosystemów z podaniem rodzaju, rozmiaru i lokalizacji poszczególnych zadań, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia;opis sposobów czynnej ochrony gatunków roślin i zwierząt, stanowiący załącznik nr 3 do zarządzenia;wskazanie obszarów objętych ochroną ścisłą, czynną oraz krajobrazową, które określa załącznik nr 4 do zarządzenia;ustalenie miejsc udostępnianych w celach edukacyjnych, turystycznych i rekreacyjnych, wraz z określeniem maksymalnej liczby osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach, które określa załącznik nr 5 do zarządzenia.§ 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.MINISTER ŚRODOWISKAZałączniki do zarządzenia Ministra Środowiska nr.…..z dnia ............... Załącznik nr 1IDENTYFIKACJA I OCENA ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ORAZ SPOSOBY ELIMINACJI LUB OGRANICZANIA TYCH ZAGROŻEŃ I ICH SKUTKÓW1. Zagrożenia wewnętrzne istniejące1)Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania1Pogarszanie się stanu populacji żubra i stanu środowiska życia żubra, przez: 1) wysoki stopień wsobności populacji, 2) nekrotyczne zapalenie napletka, 3) zmniejszającą się dostępność terenów otwartych, 4) ograniczenia w dostępie do wody, 5) nadmierną koncentrację stad zimą, 6) izolację przestrzenną niewielkich populacji, 7) wysoki stopień zarażenia pasożytami, 8) kłusownictwo1. Monitoring parametrów populacji (w tym śmiertelność, rozrodczość, struktura wiekowo-płciowa). 2. Odłowy i przesiedlenia mające na celu tworzenie i wzmacnianie populacji poza Puszczą Białowieską.3. Eliminacja osobników agresywnych lub wykazujących objawy chorobowe. 4. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych. 5. Porządkowanie i odkażanie zimowych miejsc dokarmiania oraz wodopojów. 6. Działania lekarsko-weterynaryjne mające na celu zapobieganie i zwalczanie epizoocji (choroby zakaźnej szerzącej się wśród zwierząt dzikich i domowych na określonym terenie) i pasożytów. 7. Konserwacja i budowa wodopojów. 8. Utrzymywanie i tworzenie atrakcyjnych miejsc żerowych. 9. Rozpraszanie zimowego dokarmiania w celu zmniejszenia koncentracji stad. 10. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na zewnątrz Parku (na poziomie lokalnym i ponadlokalnym) oraz przez granicę państwową – na poziomie transgranicznym z częścią puszczy po stronie białoruskiej. 11. Podejmowanie wspólnie z Policją i służbami Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, zwanego dalej „PGL LP”, działań prewencyjnych w otulinie Parku w celu eliminacji kłusownictwa 2Rozprzestrzenianie się gatunków obcych sprzyjających synantropizacji siedlisk w szczególności - 9170 – grąd subkontynentalny Tilio–Carpinetum i 91E0 – łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe 1. Eliminacja gatunków obcych na terenach objętych ochroną czynną lub krajobrazową z użyciem metod mechanicznych. 2. Zapobieganie zawlekaniu gatunków obcych. 3. Monitoring występowania gatunków obcych na terenie Parku i w jego otulinie. 4. Ograniczanie form antropopresji sprzyjających zawleczeniu gatunków obcych 3Zmiany stosunków wodnych (obniżanie się poziomu wód gruntowych, zanikanie zbiorników wodnych, eutrofizacja) zagrażające w szczególności: 1) siedliskom przyrodniczym: a) 91DO – bory i lasy bagienne, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae), b) 91E0 – łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe, 2) siedliskom gatunków: a) 1014 – poczwarówka zwężona (Vertigo angustior), b) 1016 – poczwarówka jajowata (Vertigo moulinsiana), c) 1060 – czerwończyk nieparek (Lycaena dispar), 1065 – przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia), d) 1166 – traszka grzebieniasta (Triturus cristatus) 1. Monitoring hydrologiczny wód gruntowych i wód w głównych ciekach naturalnych, w tym procesu erozji dna rzeki Narewki, w razie potwierdzonej badaniami hydrogeologicznymi potrzeby poprawy stosunków wodnych oraz podjęcie działań zmierzających do spowolnienia procesu erozji dna rzeki Narewki; spowalnianie odpływu wód opadowych i roztopowych za pomocą urządzeń piętrzących. 2. Konserwacja i utrzymanie istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej. 3. Monitorowanie populacji bobrów4Regresja nieleśnych ekosystemów lądowych zagrażających w szczególności siedliskom: 1) 6230 – niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie), 2) 6410 – zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion), 3) 6510 – niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie(Arrhenatherion elatioris)Usuwanie nalotu drzew i krzewów oraz wypasanie lub wykaszanie terenów otwartych charakteryzujących się wysoką różnorodnością biologiczną lub posiadających duże znaczenie jako miejsce żerowania zwierząt5Zanikanie gatunków i ich ostoi w szczególności: 1) A030 – bocian czarny (Ciconia nigra), 2) A084 – błotniak łąkowy (Circus pygargus), 3) A089 – orlik krzykliwy (Aquilla pomarina), 4) 1361 – ryś (Lynx lynx), 5) 1065 – przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia), 6) 1925 – rozmiazg kolwieński (Phyto kolwensis), 7) 1437 – leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum), 8) 1477 – sasanka otwarta (Pulsatilla patens)1. Ograniczanie niepokojenia zwierząt poprzez udostępnianie terenu dostosowane do wymagań ochrony gatunków. 2. Dostosowanie czasu i zakresu wykonywania zabiegów ochrony czynnej do potrzeb gatunków priorytetowych. 3. Pozostawianie martwych drzew. 4. Utrzymanie dostępności miejsc zimowania nietoperzy w remontowanych obiektach. 5. Monitoring liczebności gatunków priorytetowych6Drapieżnicza presja zdziczałych psów i kotów na gatunki zwierząt bytujących na obszarze Parku1. Monitoring wpływu zdziczałych psów i kotów na populacje zwierząt na obszarze Parku.2. Wyłapywanie zdziczałych psów i kotów na obszarze objętym ochroną czynną i krajobrazową wraz z dalszym postępowaniem, zgodnym z wymaganiami ustawy z dnia 12 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.)7Ustępowanie gatunków światłolubnych i ciepłolubnych, izolacja stanowisk – zagrożenia dla gatunków: 1) 1084 – pachnica dębowa (Osmoderma sp.), 2) 1085 – bogatek wspaniały (Buprestis splendens), 3) 1437 – leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum), 4) 1477 – sasanka otwarta (Pulsatilla patens) 1. Utrzymywanie najcenniejszych otwartych powierzchni nieleśnych przez wypas, wykaszanie i odkrzaczanie. 2. Odtwarzanie stanowisk gatunków. 3. Kształtowanie właściwych warunków siedliskowych sprzyjających utrzymaniu populacji gatunków będących przedmiotem ochrony. 4. Przechowywanie nasion w bankach nasion. 5. Hodowla gatunków roślin w warunkach ex situ. 6. Monitoring gatunków priorytetowych8Intensyfikacja udostępnienia terenu powodująca pogarszanie stanu walorów przyrodniczych Parku1. Monitoring liczby osób wchodzących na teren Parku, zwłaszcza w obszarze ochrony ścisłej. 2. Monitoring uszkodzeń roślinności i gleb przy szlakach turystycznych. 3. Utrzymanie ograniczeń w udostępnianiu najcenniejszych obszarów. 4. Rozbudowa infrastruktury zabezpieczającej przedmioty ochrony przed degradacją. 5. Inicjowanie i wspieranie powstawania atrakcji turystycznych i edukacyjnych poza granicami Parku9Obszar Parku niewystarczający dla ochrony dużych ssaków wymagających większego areału osobniczego i warunków do swobodnej migracji, w szczególności: 1) 1352 – wilk (Canis lupus), 2) 1361 – ryś (Lynx lynx), 3) 2647 – żubr (Bison bonasus) 1. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na poziomie lokalnym, ponadlokalnym i transgranicznym. 2. Zacieśnianie wzajemnej współpracy międzynarodowej z białoruskim Parkiem Narodowym „Belovezhskaya Pushcha” w celu propagowania i poszukiwania rozwiązań zmierzających do zapewnienia warunków dla migracji dużych ssaków przez granicę państwa (w odniesieniu do populacji żubrów bytujących po obu stronach granicy państwowej - po uprzednim uzyskaniu niezbędnego potwierdzenia naukowego co do zasadności łączenia tych dwóch populacji) 10Pożary1. Opracowanie w porozumieniu z Państwową Strażą Pożarną zwaną dalej „PSP” strategii postępowania dla każdego obiektu. 2. Utrzymanie pasów przeciwpożarowych od strony Polany Białowieskiej. 3. Monitoring zagrożenia pożarowego ekosystemów. 4. Utrzymywanie dyżurów przeciwpożarowych w okresach zwiększonego zagrożenia pożarowego. 5. Edukacja społeczeństwa. 6. Działania profilaktyczne podejmowane we współpracy z PGL LP i PSP. 7. Wspieranie starań o dofinansowywanie i doposażanie jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej na terenie gmin przylegających do Parku11Pogarszanie się stanu obiektów dziedzictwa kulturowego1. Rewitalizacja Parku Pałacowego. 2. Remonty obiektów zabytkowych. 3. Zabezpieczenie stanowisk archeologicznych przed nieuprawnioną eksploracją. 4. Działania edukacyjne zmierzające do podtrzymania i kształtowania świadomości społeczności lokalnych, poczucia tożsamości i odpowiedzialności za dobra kultury materialnej i niematerialnej. 5. Zachowanie tradycyjnego nazewnictwa obiektów kultury materialnej. 6. Współpraca ze służbami konserwatorskimi, jednostakim samorządu terytorialnego i organizacjami pozarządowymi12Wypłycanie i zarastanie stawów w Parku PałacowymPogłębienie stawów i usunięcie nagromadzonego osadu13Niezgodne z prawem korzystanie z zasobów Parku1. Współpraca z Policją, PGL LP i Strażą Graniczną w zakresie prewencji. 2. Patrolowanie zagrożonych obszarów i obiektów Parku. 3. Usuwanie urządzeń kłusowniczych. 4. Kontrola osób odławiających zwierzęta oraz zbierających rośliny lub grzyby. 5. Szkolenie pracowników Parku i PGL LP oraz funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej w zakresie umiejętności rozpoznawania gatunków flory i fauny objętych ochroną14Niedostateczny zakres poznania zasobów, tworów i składników przyrody oraz zasobów kulturowych oraz procesów ekologicznych1. Prowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej i dóbr kultury materialnej. 2. Rozwijanie badań naukowych i monitoringu środowiska przyrodniczego2. Zagrożenia wewnętrzne potencjalne1)Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania11. Pogłębienie się stopnia wsobności populacji 2647 – żubra (Bison bonasus). 2. Pojawianie się nowych chorób zakaźnych i inwazyjnych. 3. Niekorzystne zmiany w strukturze populacji. 4. Zagrożenie integralności ostoi żubra w wyniku zmian w sposobie zagospodarowania Puszczy Białowieskiej1. Monitoring liczebności i stanu zdrowotnego populacji. 2. Minimalizacja kontaktu żubrów z osobami postronnymi w okresach zwiększonego zagrożenia epizoocjami. 3. Wymiana osobników pomiędzy populacjami wolnymi i hodowlami zamkniętymi. 4. Usuwanie z populacji osobników chorych, agresywnych, osłabionych. 5. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych. 6. Podejmowanie działań lekarsko-weterynaryjnych mających na celu profilaktykę oraz zwalczanie epizoocji i pasożytów. 7. Wspieranie działań mających na celu zapewnienie integralności ostoi żubra w Puszczy Białowieskiej. 8. Dopuszczenie większego wpływu czynników naturalnych na kształtowanie liczebności i struktury populacji2Wzrost presji antropogenicznej 1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.2. Monitoring wpływu presji antropogenicznej na przedmioty ochrony udostępnianego terenu3Wzrost zagrożenia pożarowego1. Monitoring stopnia zagrożenia pożarowego. 2. Utrzymywanie dyżurów i patroli przeciwpożarowych w okresach najwyższego zagrożenia pożarowego. 3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej ochronie przeciwpożarowej4Pogorszenie stanu zachowania dóbr kultury materialnej 1. Ocena stanu zachowania obiektów i stanowisk. 2. Współpraca ze służbami konserwatorskimi i organizacjami pozarządowymi. 3. Zachowanie i przywracanie tradycyjnych nazw miejsc i obiektów3. Zagrożenia zewnętrzne istniejące1)Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania1Niekontrolowane rozprzestrzenianie się gatunków obcych implikujące synantropizację siedlisk, w szczególności: 1) 9170 – grąd subkontynentalnyTilio–Carpinetum,2) 91E0 – łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe(Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae),3) olsy źródliskowe 1. Wypracowanie i wdrożenie w porozumieniu z PGL LP, lokalnymi samorządami i innymi instytucjami z obszaru Puszczy Białowieskiej wspólnej strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi. 2. Likwidacja stanowisk (ognisk) gatunków obcych na etapie poprzedzającym ich pojawianie się w granicach Parku. 3. Podejmowanie współpracy z zainteresowanymi stronami odnośnie do edukacji związanej z gatunkami obcymi2Niska liczebność i wysoki stopień homozygotyczności światowej populacji 2647 – żubra (Bison bonasus)1. Prowadzenie hodowli żubra ex situ. 2. Wspieranie powstawania nowych hodowli zamkniętych i stad wolnych poza Puszczą Białowieską, a także prowadzenie Księgi Rodowodowej Żubrów3Zanikanie tradycyjnego krajobrazu polany białowieskiej, polany masiewskiej, polany pogorzeleckiej oraz agrocenoz, zagrażające w szczególności gatunkom: 1) A030 – bocian czarny (Ciconia nigra), 2) A084 – błotniak łąkowy (Circus pygargus), 3) A089 – orlik krzykliwy (Aquila pomarina), 4) A127 – żuraw (Grus grus) 1. Współpraca z lokalnymi samorządami w zakresie rewitalizacji i utrzymania punktów i miejsc widokowych na przedpolu Parku. 2. Edukacja społeczności lokalnych na rzecz konieczności zachowania tradycyjnych elementów architektonicznych wsi puszczańskich wraz z dotychczasowym przestrzennym usytuowaniem zabudowy jako cech charakterystycznych krajobrazu kulturowego. 3. Propagowanie tradycyjnych form upraw rolnych i ekstensywnego użytkowania łąk. 4. Postulowanie odpowiednich regulacji do dokumentów planistycznych odnośnie do potrzeby wyłączania z zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej fragmentów polan stanowiących zagrożenie dla walorów przyrodniczych Parku oraz przedmiotów ochrony w obszarze Natura 2000. 5. Podejmowanie działań związanych z wykupem gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa.6. Postulowanie wyłączenia na Polanie Białowieskiej spod zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej terenów położonych na zachód i północ od Parku Pałacowego i na północ od linii ulicy Żubrowej, na wschód od linii ulicy Puszczańskiej i na północ od linii ulicy Kamienne Bagno i Drogi Browskiej, jak również terenu pomiędzy drogą Białowieża – Pogorzelce, a doliną Narewki. 7. Sugerowanie zabudowy na terenie sołectwa Stare Masiewo wyłącznie w pasie o szerokości 200 m po obu stronach drogi nr 1654B z wyłączeniem pasa o szerokości 100 m od północnej granicy Parku. 8. Propagowanie idei wyznaczenia otuliny Parku na terenie polany białowieskiej, polany masiewskiej i polany pogorzeleckiej 4Sytuacje konfliktowe związane ze szkodami w uprawach i płodach rolnych powodowane przez populację gatunku 2647 – żubra (Bison bonasus) 1. Poprawa warunków żerowania wewnątrz kompleksu leśnego. 2. Edukacja rolników w zakresie postępowania z żubrami i zapobiegania szkodom. 3. Kontraktacja łąk i plonów z przeznaczeniem dla żubrów. 4. Odstraszanie (płoszenie), odławianie i przesiedlanie osobników uporczywie powodujących szkody.5. Odławianie, przesiedlanie, eliminacja osobników agresywnych 5Brak łączności przestrzennej pomiędzy siedliskami gatunków bytujących na terenie Parku i ich siedliskami na pozostałym obszarze Puszczy Białowieskiej powodującej pogorszanie się stanu ochrony gatunków: 1) 1361 – ryś (Lynx lynx), 2) 1925 – rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis)1. Promowanie i wspieranie działań na rzecz wyznaczania, w porozumieniu z PGL LP, korytarzy ekologicznych charakteryzujących się zasobami martwego drewna na poziomie powyżej 10% zapasu drzewostanu z jednoczesnym zachowaniem struktur typowych dla lasów naturalnych (wykroty, złomy) pomiędzy obszarem Parku i lasami o dużym stopniu naturalności oraz pomiędzy Puszczą Białowieską i innymi kompleksami leśnymi. 2. Zapobieganie tworzeniu i dążenie do ograniczania wpływu barier migracyjnych (drogi udostępnione do ruchu publicznego, zbyt mała ilość starych, martwych drzew) w sąsiedztwie Parku 6Gospodarka łowiecka na terenach bezpośrednio przylegających do Parku (polana białowieska, polana masiewska i polana pogorzelecka)Współpraca z PGL LP w procesie tworzenia planów łowieckich dla terenów sąsiadujących z Parkiem 7Niedostateczna ilość drzew martwych, obumierających i dziuplastych w przylegającej do Parku I strefie Leśnego Kompleksu Promocyjnego (LKP)„Puszcza Białowieska”, zagrażająca zwłaszcza gatunkom: 1) 1086 – zgniotek cynobrowy (Cucujus cinnaberinus), 2) 1920 – ponurek schneidera (Boros schneideri), 3) 1925 – rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis), 4) 4021 – konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis), 5) 4026 – zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus) Współpraca z PGL LP zmierzająca do pozostawiania martwych i obumierających drzew w I Strefie Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Białowieska”8Niszczenie populacji rzadkich gatunków przez kolekcjonerów zagrażające w szczególności gatunkom: 1) 1065 – przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia), 2) 1085 – bogatek wspaniały (Buprestis splendens), 3) 1925 – rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis), 4) 4021 – konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis), 5) 4026 – zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus) 1. Współpraca ze Strażą Leśną, Policją i Strażą Graniczną w zakresie kontroli osób odławiających owady oraz zbierających rośliny lub grzyby. 2. Organizacja szkoleń dla pracowników Parku oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Leśnej i PGL LP w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną prawną (współpraca z PGL LP dotyczy terenu otuliny)9Wypadki komunikacyjne ze zwierzętami zagrażające zwłaszcza gatunkom: 1) 1352 – wilk (Canis lupus), 2) 1361 – ryś (Lynx lynx), 3) 2647 – żubr (Bison bonasus), 4) 1166 – traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)1. Ustawianie tablic informacyjnych przy drogach. 2. Wnioskowanie do zarządców dróg o budowę przejść dla płazów przy remontach lub budowach dróg10Zanieczyszczenia powietrza1. Propagowanie w regionie niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych. 2. Ograniczanie ruchu pojazdów spalinowych na terenie Parku i wnioskowanie o wprowadzenie ograniczenia do zarządców terenu w jego bezpośrednim sąsiedztwie11Skażenie wód w wyniku migracji zanieczyszczeń chemicznych z odciekami ze składowisk odpadów1. Wspieranie władz samorządowych w zdobyciu środków na likwidację składowisk odpadów i rekultywację terenu. 2. Likwidacja i rekultywacja dawnego wysypiska śmieci na uroczysku „Cegielnia”4. Potencjalne zagrożenia zewnętrzne1)Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania1Wzrost liczby osób korzy-stających z obiektów Parku1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku. 2. Wprowadzanie okresowych i stałych ograniczeń oraz limitów w dostępie do obiektów poddanych największej presji. 3. Propagowanie i merytoryczne wspieranie tworzenia atrakcji turystycznych i obiektów edukacyjnych poza granicami Parku w celu zminimalizowania i rozłożenia w czasie obciążeń wynikających z nadmiernej presji turystycznej 2Choroby o charakterze epizoocji zagrażające w szczególności populacji gatunku 2647 – żubra (Bison bonasus)1. Monitoring stanu zdrowotnego populacji żubra. 2. Opracowanie i wdrożenie procedur postępowania w przypadku stwierdzenia epizoocji lub zaobserwowania niepokojących objawów chorobowych u zwierząt. 3. W okresach zagrożenia epizoocjami ograniczanie kontaktów osób postronnych ze zwierzętami i miejscami ich bytowania3Przekroczenie pojemności ekologicznej Puszczy dla zwierząt kopytnych zagrażające pogorszeniem się stanu ochrony gatunku 2647 – żubra (Bison bonasus)1. Odławianie i rozsiedlanie żubra poza obszar Puszczy Białowieskiej. 2. Opiniowanie planów łowieckich nadleśnictw Białowieża i Browsk w szczególności odnośnie do potrzeb regulacji pogłowia jelenia w ramach gospodarki łowieckiej. 3. Zwiększenie bazy pokarmowej przez utrzymywanie łąk jako istotnej bazy pokarmowej żubrów żyjących na wolności 41. Zmiany składowych bilansu wodnego ekosystemów i zlewni leśnych. 2. Pogarszanie się jakości wód powierzchniowych i podziemnych. 3. Eutrofizacja wód1. Monitoring stosunków wodnych (rozpoznanie stanu ekosystemów hydrogenicznych, modelowanie hydrologiczne). 2. W razie potrzeby podejmowanie działań mających na celu poprawę stosunków wodnych. 3. Edukacja społeczeństwa oraz wspieranie działań samorządów w zakresie wyposażenia w kanalizację wszystkich jednostek osadniczych. 4. Likwidacja potencjalnych źródeł zanieczyszczeń wód5Rozprzestrzenianie się pożarów z terenów sąsiadujących z Parkiem1. Utrzymywanie pasów przeciwpożarowych od strony otwartych terenów osadniczych (polan). 2. Dyżury i patrole przeciwpożarowe w okresach zagrożenia.3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej celom przeciwpożarowym. 4. Szkolenia pracowników w zakresie profilaktyki pożarowej i walki z pożarami6Wzrost liczebności populacji gatunków inwazjyjnych zagrażających siedliskom, w szczególności: 1) 9170 – grąd subkontynentalny(Tilio–Carpinetum), 2) 91E0 – łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe(Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae,olsy źródliskowe) 1. Monitoring liczebności populacji gatunków inwazyjnych. 2. Opracowanie strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi na terenie Puszczy Białowieskiej (przy współudziale jednostek naukowych, PGL LP, lokalnych samorządów i innych organizacji) 7Transgraniczny przepływ zanieczyszczeń rzekami –Narewka i Hwoźna, pochodzących z części zlewni na obszarze Białorusi1. Monitoring stanu jakości wód. 2. Współpraca ze stroną białoruską w zakresie zgłaszania ewentualnych awarii. 3. Edukacja samorządów lokalnych o możliwościach występowania tego typu zagrożeń i potrzebie ich zgłaszania. 4. Prowadzenie monitoringu hydrologicznego obejmującego ilość i jakość zasobów wodnych rzeki Narewki i rzeki Hwoźnej w pobliżu granicy państwa wraz z możliwością wykorzystania stawów w Parku Pałacowym jako zbiornika buforowego w sytuacjach awaryjnych dla rzeki Narewki 8Prowadzenie prac o charakterze melioracyjnym na obszarze parku narodowego „Belovezhskaya Pushcha” stwarzających zagrożenia transgraniczne dla stosunków wodnych obszaru Parku i zachowania trwałości siedlisk hydrogenicznychWspółpraca ze stroną białoruską w zakresie identyfikowania zagrożeń transgranicznych i ograniczania ich skutków9Możliwość krzyżowania się osobników gatunku 2647 – żubra europejskiego (Bison bonasus) z osobnikami bizona amerykańskiego i powstanie ewentualnych mieszańców1. Propagowanie i wspieranie hodowli żubra czystej linii białowieskiej (Bison bonasus) na obszarze kraju. 2. Podejmowanie szerokich działań edukacyjnych na rzecz uświadamiania zagrożeń dla rodzimej populacji żubra wynikających z ewentualnego sprowadzania bizona amerykańskiego jako gatunku obcego dla fauny województwa podlaskiego1) Zagrożenia uszeregowano w kolejności od najbardziej istotnego. Załącznik nr 2OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ EKOSYSTEMÓW, Z PODANIEM RODZAJU, ROZMIARU I LOKALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃI. Na obszarach objętych ochroną ścisłąA. W ekosystemach leśnychLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Usuwanie wiatrołomów z tras turystycznych i dróg z pozostawieniem drzew w ekosystemieWedług potrzebWedług potrzeb2Ręczne usuwanie podrostów i nalotów drzew i krzewów z dróg w celu utrzymania właściwego stanu ich nawierzchni, z pozostawieniem pozyskanej biomasy do naturalnego rozkładu na miejscu Według potrzebDrogi (tryby) - Mogiłkowski, Poprzeczny, Budnicki, Pojedynacki, Sierganowski, Zakole, Dyrekcyjny, Niedźwiedziowski, Orłowski, Masiewski, droga Objazdowa3Utrzymanie linii podziału powierzchniowego w strefie ochrony ścisłej – odnowienie oznakowania Według potrzeb Wynikająca z potrzeb41. Ochrona ekosystemów leśnych przed organizmami inwazyjnymi rozprzestrzenianymi poprzez odchody koni oraz z podawaną paszą. 2. Stosowanie worków podogonowych na odchody (lub innych rozwiązań), jak również worków na paszęWedług potrzeb Obszar objęty ochroną ścisłą51. Monitorowanie liczebności populacji roślin i zwierząt. 2. Prowadzenie rejestru obserwacjiWedług potrzebWedług potrzebB. Inne, według specyfiki ParkuLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Remont kapitalny mostków na drogach w celu utrzymania ich przejezdności z zastosowaniem materiałów miejscowego pochodzenia2 sztukiOddziały -340C, 341B2Utrzymanie obiektów infrastruktury technicznej – kładka, brama wejściowaWedług potrzebOddziały -398C, 399C3Remont obiektów infrastruktury turystycznej – kładka turystyczna (remont istniejącej lub wykonie nowej)402 mbOddział 398C4Remonty dróg leśnych (wyrównywanie powierzchni dróg uszkodzonych przez pojazdy konne z wykorzystaniem gruntu miejscowego pochodzenia)1,5 kmOddziały - 398B, 398C, 398G5Remont przepustów (rozkopanie, uzupełnienie ubytków, uszczelnienie w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia)2 sztukiOddziały - 373D, 344D6Utrzymanie tras turystycznych – minimalizacja skutków antropopresji (ograniczenie szerokości ścieżki poprzez sztuczne bariery, budowę pomostów, inne metody)Według potrzebWedług potrzeb,OO Orłówka, OO Hwoźna7Utrzymanie obiektów turystycznych (wykaszanie roślinności zielnej, drobne naprawy, konserwacja) 1 sztukaOddział - 226Ac8Utrzymanie szlaków turystycznych: 1) odnowienie i odsłanianie oznakowania, 2) utrzymanie przejezdności (przecinanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy)5 kmOddziały - 226A, 226B, 227A, 227B, 192A, 192B, 193C, 193D9Utrzymanie i drobne naprawy dróg do celów przeciwpożarowych i prowadzenia monitoringu stanu ekosystemów: 1) wykaszanie poboczy, 2) usuwanie nalotu drzew i krzewów z poboczy, 3) odśnieżanie, 4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,5) podkrzesywanie nawisów gałęzi, 6) usuwanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy, 7) odwadnianie kałuż oraz remont przepustów (rozkopanie, wymiana uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni), 8) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzeniaWedług potrzebWynikająca z potrzeb,OO Hwoźna5 sztukOddziały - 225Aa, 193Ci, 192Bi, 192Db, 226Di10Bieżąca konserwacja tablic i znaków (czyszczenie, konserwacja, drobne naprawy, wymiana na nowe)Według potrzebWedług potrzeb11Oznakowanie strefy ochrony ścisłej (ustawienie tablic)Do 32 sztukPółnocna granica strefy ochrony ścisłej, OO Hwoźna12Odnowienie oznakowania podziału powierzchniowego: 1) malowanie linii na drzewach, 2) malowanie słupków podziału powierzchniowego, 3) uzupełnienie brakujących słupków 1,5 kmOddziały - 259A,259B,259CWedług potrzebWedług potrzebWedług potrzeb Według potrzeb13Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych: 1) odmalowanie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań, 2) usunięcie nawisów gałęzi ograniczających czytelność oznakowaniaWedług potrzebWynikająca z potrzeb,OO Hwoźna14Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego (stabilizacja, malowanie, uzupełnienie brakujących słupków)Według potrzebWynikająca z potrzeb15Naprawa i konserwacja ogrodzeń mogił i krzyżyWedług potrzebOddziały - 399Ac, 370Cg, 369GgII. Na obszarach objętych ochroną czynną A. W ekosystemach leśnych.Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego w stanie bez pokrywy roślinnej0,2 kmOddziały - 368Ak, 368Aj, 368Al, 368An2Likwidacja ogrodzeń upraw i młodników: 1) zdjęcie siatki lub żerdzi (w tym usuniecie podrostów drzew i krzewów przerastających siatkę), 2) usunięcie słupów i żerdzi, 3) wywiezienie poza powierzchnie upraw lub pozostawienie elementów drewnianych do naturalnego rozkładuWedług potrzebOddziały - 253Cf, 194Ah, 134Da, 134Adi, 134Ai, 163Bb, 194Da, 195Dh, 195Db, 164Bj, 136Bm, 165Bdhj, 165Bh, 165Bj, 166Df, 196Cik, 196Ck31. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza poprzez wykładanie pułapek feromonowych (zakup 2 serii feromonów, wymiana zużytych elementów pułapek, obsługa).2. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza na terenie OO Hwoźna60 pułapek feromonowychOddziały - 158Ad, 158Bc, 189Ac, 313Bc, 313Cf, 105Bb,105Da, 106Bj, 106Bg, 107Bi, 108Ac, 133Bd, 133Cc, 133Ci, 164Ba, 195Dc, 111Cg, 136Ci, 136Dh, 228Ac, 229DfOO Hwoźna - pcl4Likwidacja stanowisk obcych gatunków roślin: 1) klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od V do IX (kontynuacja zabiegów z lat poprzednich),2) klon jawor (Acer pseudoplatanus) - jednorazowe, ręczne i mechaniczne wycięcie drzew w terminie od V do IX (kontynuacja zabiegu z lat poprzednich),3) winobluszcz (Partenocissus inserta) - sukcesywne ręczne i mechaniczne wycinanie i karczowanie (w terminie od V do IX (kontynuacja zabiegu z lat poprzednich)),4) turzyca drżączkowata (Carex bryzoides) - przykrycie runa na okres minimum dwóch lat czarną folią ogrodniczą w miejscu występowania turzycy łącznie z usuwaniem podrostów i nalotów w miejscu zwalczania,5) niecierpek drobnokwiatkowy (Impatiens parviflora) - ręczne wykaszanie i usuwanie roślin przed lub w trakcie kwitnienia roślinWedług potrzebOddziały - 159Db, 159Dh, 190Ba, 221Ea, 253Da, 282Ba0,10 haOddziały - 110Ad, 110Ai, 110Aj, 110Ah, 368Al,0,10 haOddziały - 110Ba, 111Ad0,15 haOddziały - 136Ca, 196Da,Według potrzebOddziały - 161Af, 368Al, 420Cc5Monitoring i usuwanie obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności: 1) dąb czerwony (Quercus rubra), 2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa), 3) klon jawor (Acer pseudoplatanus), 4) klon jesionolistny (Acer negundo), 5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora), 6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii), 7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides), 8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta), 9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera), 10) ligustr (Ligustrum vulgare), 11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),12) czeremcha amerykańska (Padus serotina), 13) rdestowiec (Reynourtia spp.),14) róża pomarszczona (Rosa rugosa), 15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis), 16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea × pseudosalicifolia), 17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)Według potrzebW zależności od potrzeb 6Utrzymanie właściwego stanu technicznego miejsc czerpania wody do celów przeciwpożarowych(konserwacja podjazdów, oczyszczanie brzegu z roślinności zielnej)3 sztukiOddziały - 130Ch, 160Dg, 189Cc71. Naprawy, utrzymanie sprawności dróg dojazdowych dla celów przeciwpożarowych, potrzeb monitoringu i ochrony zasobów Parku, poprzez: 1) wykaszanie poboczy, 2) usuwanie nalotu drzew i krzewów, 3) odśnieżanie, 4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru, 5) podkrzesywanie nawisów gałęzi, 6) usuwanie złomów i wywrotów, z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy.2. Remont przepustów, poprzez: 1) rozkopanie, wymianę uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni,2) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzeniaDo 73 kmDrogi dojazdowe w OO Hwoźna - pcl11 sztuk Oddziały - 105Ba, 130 Bl, 131 Bf, 131 Dg, 160Bh, 161 Bf, 193 Bb, 162Bb, 108 Bb, 194 Db8Utrzymanie polany na Uroczysku Głuszec: 1) usunięcie obumarłych drzew owocowych, 2) wykaszanie roślinności zielnejWedług potrzebOddział 164BgB. W nieleśnych ekosystemach lądowych.Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiar Lokalizacja1)1Zachowanie różnorodnych pod względem gatunków zbiorowisk łąkowych:1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub złożeniem w bróg na miejscu: a) koszenie mechaniczne lub ręczne, b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie), d) pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni,2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy: a) koszenie mechaniczne lub ręczne, b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie) Do 4,40 haOddziały - 159Dh,190Ba,253Ba,339BkDo 8,20 haOddziały - 130Ag,130Cd, 253Da2Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk (dwukrotne mechaniczne wykaszanie łąk kosiarką bijakową z uprzednim częściowym odkrzaczaniem powierzchni w okresie od VI do VIII, z pozostawieniem biomasy, ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)): 1) 6510, łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris), 2) 6230-4, muraw bliźniczkowych z rzędu NardetaliaDo 5 ha*)Oddziały - 399Da, 399Dc, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Db3Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk (wykaszanie mechaniczne łąki jednokrotnie w roku lub raz na dwa lata, w terminie od VI do VIII, z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub ze złożeniem w bróg na miejscu, ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne przez włókowanie), pozostawienie 10-20% niedokosów): 1) 6510 - łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris), 2) 6230-4 muraw bliźniczkowych z rzędu NardetaliaDo 10,90 ha*)Oddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, , 400Co,400Db, 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck4Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów: 1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII z usunięciem pozyskanej biomasy lub złożeniem w brogi: a) koszenie mechaniczne lub ręczne, b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, c) ewentualne lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie, z pozostawieniem niedokosów na 10-20% powierzchni)Do 31,91 ha*)Oddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dg, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cf, 400Cg, 400Ch, 400Ci, 400Cj, 400Ck, 400Cl, 400Cn, 400Co, 400Db. 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck, 401Cl, 401Cm 5Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi: a) koszenie mechaniczne lub ręczne, b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie) z pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni, 2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy: a) koszenie mechaniczne lub ręczne, b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie),3) wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII dwukrotnie w ciągu roku z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy: a) koszenie mechaniczne lub ręczne, b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie) Do 5,56 haOddziały - 134Bg, 282Da, 339DdDo 5,34 haOddziały - 221Af, 339Db, 104Bg, 160Af,104AaDo 0,43 haOddział - 193Bh6Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna: 1) wykaszanie mechaniczne w terminie od VI do VIII, z wywiezieniem pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na 2 lata koszenie mechaniczne lub ręczne), 2) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, 3) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie) Do 6,65 haOddziały - 106Ba, 107Af, 130Dh, 131Cg, 132Dk, 133Ci, 134Dl, 135Cdx, 135Dk, 136Ci, 158Ba, 159Ai, 160Ba, 161Ag, 162Ba, 163Ad, 164Ba, 165Af, 165Ba, 166Ac, 166Bi, 189Ac, 189Ci, 282Ch, 313Ad7Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna: 1) wykaszanie mechaniczne w terminie od VI do VIII, z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na 2 lata, koszenie mechaniczne lub ręczne), 2) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, 3) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie) Do 1,36 haOddziały - 221Ad, 313Cg8Mechaniczne lub ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego w stanie bez pokrywy roślinnej 3,5 kmOddziały - 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F9Usuwanie gatunku obcego, klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe ręczne i mechaniczne wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od V do IX 0,05 haOddział - 398Gs10Utrzymanie siedliska 6230-4, łąk i muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia:1) wypas zwierzętami gospodarskimi lub wykaszanie mechaniczne łąki jednokrotnie w ciągu roku lub raz na dwa lata, w terminie od VII do VIII, z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub ze złożeniem w bróg na miejscu,2) pozostawianie 1020% niedokosówDo 1,25 haOddział - 104Aa11Zachowanie różnorodności gatunkowej zbiorowisk łąk trzęślicowych (Molinion):1) ręczne lub mechaniczne jednokrotne wykaszanie w IX, 2) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie (konieczność lokalizowania przed koszeniem gniazd gąsienic Euphydryas aurinia))Do 5,06 haOddziały - 398Gg, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Cn*) W 2012 r. łączna powierzchnia wykaszanych łąk w OO Orłówka (poza terenem Parku Pałacowego) będzie wynosić do 50 ha.C. Inne, według specyfiki ParkuLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Usuwanie wiatrołomów ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasy Według potrzebW zależności od potrzeb2Konserwacja tablic i znaków na terenie Obrębu Ochronnego Hwoźna i Orłówka (w tym wymiana oznakowania)Według potrzebW zależności od potrzeb3Utrzymanie i odnawianie obiektów oraz urządzeń infrastruktury turystycznej (platformy obserwacyjne, wiaty, kładki, ławki, tablice, żywopłoty, miejsca ogniskowe, miejsca parkingowe i inne)Według potrzebW zależności od potrzeb4Zachowanie linii podziału powierzchniowego: 1) usunięcie złomów i wywrotów z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy, 2) usuwanie podrostów i nalotów, 3) podkrzesywanie drzew, 4) odnowienie oznakowaniaDo 17,3 kmOddziały - 106AC, 109AB, 111C, 131AC, 133AB, 133BD, 134A, 159BD, 190B, 313CD, 313AC, 161A, 161C, 161D, 162CD, 163CD, 164CD, 165A, 165D, 229D, 260A, 260B5Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego: 1) stabilizacja, 2) malowanie, 3) uzupełnienie brakujących słupkówWedług potrzebW zależności od potrzeb6Naprawy szlabanów na terenie Obrębu Ochronnego Hwoźna Według potrzebWynikająca z potrzeb71. Remont obiektów turystycznych, w tym:1) remont kładek turystycznych,2) budowa wieży widokowej służącej eksponowaniu rozległej panoramy widokowej Parku i prowadzeniu obserwacji zwierząt.2. Remont wiat turystycznych.3. Remont ogrodzeń obiektów. 4. Remont obiektu turystycznego Filipówka1000 mbOddziały - 190C, 190D, 221E, 161Da, 194Cf, 159Bj1 sztukaWedług potrzebW zależności od potrzebWedług potrzebW zależności od potrzeb1 sztukaOddział 368 Al8Oznakowanie nowego odcinka szlaków turystycznych – do Ostoi Żubrów Czoło i Cmentarza Ewangelickiego1800 mbOddział - 111A, 111C9Utrzymanie i odnawianie barier ochronnych mostów: 1) uzupełnienie brakujących elementów, 2) konserwacja 2 sztukiOddział - 130ChKosy Most nad rzeką Narewką drogowy i kolejowy 10Likwidacja stanowisk (ognisk) obcych gatunków roślin (termin zabiegów od VI do VII): 1) wykaszanie, wycinanie drzew gatunków obcych oraz usuwanie ich odnowień, 2) wycinanie i karczowanie krzewów gatunków obcych, 3) ręczne wykaszanie i karczowanie bylin gatunków obcych, 4) wywiezienie pozyskanej biomasy. 2. Zachowanie zagrożonych gatunków roślin poprzez uprawę ex situ. 3. Utrzymanie oczek wodnychWedług potrzebOddziały - 402Aa, 402Ab, 402Ac, 402Ad, 403a, 403b, 403c, 403d, 403f11Utrzymanie głównych osi widokowych z punktu widokowego poprzez wycięcie drzew (do 40 sztuk, głownie olcha) pod warunkiem braku możliwości technicznych postawienia odpowiednio wysokiej konstrukcji wieży) Według potrzeb – do 1 haOddziały - 159Bf, 159Bj, 159Da, 159Db12Odnawianie oznakowania szlaków turystycznych (odmalowanie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań, usunięcie nawisów gałęzi przysłaniających oznakowania)Według potrzebWynikająca z potrzeb13Budowa punktu obserwacji zwierząt (wieży widokowej) na południowej granicy wydzielenia, na styku z południową granicą Parku1 sztukaOddział 399DIII. Na obszarach objętych ochroną krajobrazowąW nieleśnych ekosystemach lądowych.Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiar Lokalizacja1)1Utrzymanie ekosystemów nieleśnych ekstensywnie użytkowanych gruntów rolnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:1) jednokrotne lub dwukrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi, 2) koszenie mechaniczne lub ręczne, 3) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe, 4) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)Do 7,45 haOddziały - 111Ai, 111Aj, 111AlInne, według specyfiki ParkuLp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)1Utrzymanie pasa państwowej drogi granicznej Rzeczypospolitej Polskiej w granicach Parku (OO Orłówka, z częściowym zagospodarowaniem biomasy – OO Hwoźna): 1) podkrzesanie drzew, 2) usuwanie nalotu i podrostu krzewów, 3) usuwanie złomów i wywrotów z częściowym pozostawieniem biomasy Na odcinku 9.8 kmOddziały - 111Ah, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba2Wykładanie karmy dla ptaków w warunkach ostrej zimy160 kg karmyNa terenie osad i terenów zamieszkałych w obszarze Parku31. Usuwanie wiatrołomów ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasy. 2. Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych i konserwacja obiektów infrastruktury turystycznej Według potrzebWynikająca z potrzeb4Prowadzenie prac rewitalizacyjnych na terenie Parku Pałacowego (po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i zgodnie z wytycznymi i opracowaniami ekspertów Instytutu Dziedzictwa Narodowego): 1) rewitalizacja stawów,2) rozbiórka starego ogrodzenia Parku Pałacowego i budowa nowego, 3) budowa punktu informacji turystycznej,4) mechaniczne wykaszanie łąk z usunięciem pozyskanej biomasy, 5) pielęgnacja kęp zadrzewień poprzez usuwanie posuszu, złomów i wywrotów oraz regulację zasięgu występowania gatunków krzewiastych, a także usuwanie spontanicznie pojawiających się odnowień drzew i krzewów,6) zabezpieczanie przed niszczeniem i remonty obiektów zabytkowychWedług potrzebPark PałacowyOddział 398Na długości 2,5 km1 lokalizacjaOddział 398pŁączna powierzchnia zabiegu – do 12,65 haOddziały - 398a i 398bWedług potrzebOddziały - 398a, 398m, 398n, 398pWedług potrzebOddziały - 398g, 398h, 398i, 398k5Likwidacja stanowisk (ognisk) obcych gatunków roślin (termin zabiegów od VI do VII): 1) ręczne wykaszanie, 2) karczowanie bylin gatunków obcych, 3) wywiezienie pozyskanej biomasyWedług potrzebOddziały - 403d, 403f,6Utrzymanie osady „Dziedzinka”: 1) bieżące remonty, 2) wykaszanie roślinności zielnejWedług potrzebOddziały - 403d, 403f,7Zachowanie obiektu pamięci narodowej, miejsca straceń (usunięcie nalotu oraz podrostu drzew, krzewów i posuszu jałowego) 0,27 haOddział 402Ax8Modernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów1 sztuka1. Rezerwat nr 3 oddział - 425C. 2. Rezerwat nr 4 oddziały - 425D, 450B9Usuwanie i monitoring pojawiających się obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk (ognisk) obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności: 1) dąb czerwony (Quercus rubra), 2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa), 3) klon jawor (Acer pseudoplatanus), 4) klon jesionolistny (Acer negundo), 5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora), 6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii), 7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides), 8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta), 9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera), 10) ligustr (Ligustrum vulgare), 11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos), 12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),13) rdestowiec (Reynourtia spp.), 14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis), 16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea × pseudosalicifolia), 17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)Według potrzebW zależności od potrzeb 10Modernizacja osady Zwierzyniec i utworzenie ścieżki edukacyjnejZgodnie z założeniami dokumentacji technicznychOddział 420C11Modernizacja osady Masiewo Według posiadanej dokumentacji technicznejOddział 111Af1) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 01.01.2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.Załącznik nr 3OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN I ZWIERZĄTI. Na obszarach objętych ochroną czynną i krajobrazowąPAGE PAGE 1A. Ochrona czynna gatunków zwierzątLp.Nazwa gatunkuRodzaj zadańochronnychOpis sposobów ochrony1Żubr (Bison bonasus)Zarządzanie (gospodarowanie) wolnożyjącą populacją żubrów na terenie Puszczy Białowieskiej: 1) utrzymanie i poprawa bazy żerowej, 2) utrzymanie miejsc zimowego dokarmiania, 3) prowadzenie hodowli restytucyjnej żubrów zgodnie z rocznym planem hodowlanym opartym o wskazania genetyczne i dane rodowodowe zwierząt1. Prowadzenie monitoringu liczebności i stanu zdrowia wolnego stada. 2. Równanie, wałowanie, bronowanie, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, wykaszanie, przewracanie, prasowanie i zbiór siana z łąk i innych powierzchni otwartych, czynności transportowe1).3. Dokarmianie stada wolnego żubrów w zimie, porządkowanie pozostałości po niezjedzonym sianie, wywóz nadmiaru odchodów2). 4. Wykładanie soli w lizawkach według potrzeb. 5. Bieżące remonty infrastruktury na terenie hodowli wolnej (brogi, paśniki, odłownie, drogi)3).6. Bieżące remonty infrastruktury rezerwatów w tym utrzymanie dróg dojazdowych4).7. Bronowanie polan, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, koszenie od środka powierzchni, grabienie, belowanie, transport5).8. Utwardzanie zagród i stanowisk karmowych6).9. Obsługa rezerwatów zamkniętych7).10. Obsługa stada wolnego8).11. Profilaktyka, obsługa weterynaryjna9).12. Usuwanie zagrażających drzew z terenu OHŻ10).13. Wykaszanie i odkrzaczanie terenu11).14. Regulacja liczebności12).15. Kontynuacja zadań ochronnych przewidzianych w Programie „Żubr” po uzyskaniu środków i wymaganych uzgodnień.16. Płoszenie żubrów wychodzących na tereny rolnicze13). 17. Zadania wykonywane na terenie zarządzanym przez PGL LP po uzgodnieniu z właściwym miejscowo Nadleśniczym 2Prowadzenie inwentaryzacji gatunków fauny i flory Zgodnie z bieżącymi potrzebami Siłami własnymi parku i w ramach badan prowadzonych przez ośrodki zewnętrzne3Jelenie i dzikiRegulacja liczebnościOdłów lub eliminacja do10 sztuk wraz ze sprzedażą lub przekazaniem do innych hodowli14)4Ptaki i ssaki Prowadzenie Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt Według potrzeb15)5WilkiPoprawa warunków bytowaniaBudowa zagrody kwarantannowej16) 6Przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia)Ochrona miejsc bytowania i rozroduUsunięcie nalotu drzew i krzewów oraz ewentualne wykaszanie powierzchni na stanowiskach występowania gatunku7Zwierzęta w Rezerwacie PokazowymPoprawa warunków bytowania zwierząt i funkcji edukacyjnych Modernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów wraz z terenami przyległymi w administracji PGL LP w zakresie organizacji ruchu turystycznego8GadyPoprawa warunków bytowania gadówRęczne oczyszczenie ruin leśniczówki Głuszec z porastającej roślinności B. Ochrona czynna gatunków roślinLp.Nazwa gatunkuRodzaj zadańochronnychOpis sposobów ochrony1Lilia złotogłów (Lilium martagon)1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów. 2. Wykaszanie roślinności zielnej. 3. Usuwanie nadmiaru biomasyUsunięcie krzewów, drzew i paproci pogarszających warunki świetlne stanowiska (zabieg na powierzchni 0,1 ha) 2Sasanka otwarta (Pulsatilla patens)1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów. 2. Usuwanie nadmiaru biomasy. 3. Prześwietlenie drzewostanu1. Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk. 2. Punktowe prześwietlenie drzewostanu poprzez usunięcie - do 10 drzew (sosna, świerk, grab) 3Storczyki(Orchidaceae)w tym:Epipactis atrorubens,Cephalantera rubra,Dactylorhiza incarnata,Dactylorhiza fuschii1.Usuwanie nalotu drzew i krzewów. 2. Wykaszanie. 3. Usuwanie nadmiaru biomasyRęczne, punktowe i liniowe usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne na stanowiskach wymagających ochrony 4.Kosaciec syberyjski(Iris sibirica L.)1. Wykaszanie oraz usuwanie nalotu drzew i krzewów. 2. Usuwanie nadmiaru biomasyRęczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk gatunku1) Lokalizacja: 111Ai, 111Aj, 111Al, 193Bh; powierzchnia do 7,45 ha.2) Lokalizacja: 111A, 130AC, 160 A, 162C, 163C, 193B, 194A, 159D, 190B, 221A, 253BD, 282C, 313A, 339BD.3) Lokalizacja: OO Hwoźna:162, 193, LKP: 211, 251, 334, 390, 391, 419, 422, 446, 448, 697.4) Rezerwat nr 1 (421A, B), Rez. nr 2 (420B, C), Rez. nr 3 (425C), Rez. nr 4 (425D, 450B), Os. Zwierzyniec (420Cr).5) Zabieg wykonywany na powierzchni 33,38 ha, w lokalizacji: Rez. nr 1 (421Aa, f, m; 421Bf, g, i, l, p, y); Rez. nr 2 (420Bc, h, k, l; 420Cf, g, k); Rez. nr 3 (425Ci, j, k, o, s, t, z, dx); Rez. nr 4 (425Dd, 450Bf)6) Utwardzanie nawierzchni żwirem. Lokalizacje: Rez. nr 1 (421Bp); Rez. nr 2 (420Cb); Rez. nr 3 (425Cn, y).7) Karmienie i pojenie zwierząt, prace porządkowe.8) Dowóz karmy, prace porządkowe, lokalizacje: OO Hwoźna, LKP „Puszcza Białowieska”.9) Leczenie zwierząt, odrobaczanie, odkażanie miejsc dokarmiania, lokalizacje: Rez. nr 1 (421Ai, k; 421Bp, t, w); Rez. nr 2 (420Bk, l; 420Cb, f, g); Rez. nr 3 (425Cg, h, p, r, a, d, f, l, n, t, ax, bx, dx, fx); Rez. nr 4 (450Bb, c, d); OO Hwoźna (130, 160, 162, 193, 194) LKP (211, 251, 334, 390, 391, 419, 422, 446, 448, 697).10) Usuwanie drzew martwych i zamierających - około. 200 m3, prowadzone będzie na terenie zagród hodowlanych w celu zabezpieczenia przebywających tam zwierząt przed zranieniem, zapewnienia bezpieczeństwa pracowników Ośrodka Hodowli Zwierząt oraz zabezpieczenia infrastruktury technicznej, a w szczególności płotów szczelnych. Lokalizacje: Rez. nr 1 (421A, B); Rez. nr 2 (420B, C); Rez. nr 3 (425C); Rezerwat nr 4 (425D, 450B) + Os. Zwierzyniec (420Cx).11) Wykaszanie i odkrzaczanie terenu na pow. 1,18 ha: oddział: 420Cx (Os. Zwierzyniec).12) Odłowy i eliminacje; 60 szt.; rezerwaty i hodowla wolna.13) Obrzeża Puszczy Białowieskiej14) lokalizacja: Rezerwat nr 1 (421A,B), Rezerwat nr 2 (420 B,C), Rezerwat nr 3 (425C), Rezerwat nr 4 (425D, 450B).15) Lokalizacja: Rezerwat nr 3 (425C), Rezerwat nr 4 (425D, 450B).16) Lokalizacja: Rezerwat nr 3 (425Cax).Załącznik nr 4OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ ŚCISŁĄ, CZYNNĄ I KRAJOBRAZOWĄLp.Rodzaj ochronyLokalizacja1)Powierzchnia ogółem w ha1ŚcisłaOddziały - 135A, 135B, 135Ca-cx, 135Da-j, 136Aa-g,l,n, 160C, 191A, 191B, 191C, 192, 193C, 193D, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229A, 229Bb-l, 229C, 229Db-n, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260A, 260Bb-o, 260C, 260Db-h, 261A, 261Bb-m, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290A, 290Bb-j, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320A, 320Bb-i, 320C, 320Db-j, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346A, 346Bb-h, 346C, 346Db-k, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375A, 375Bb-n, 398A, 398B, 398C, 398D, 398F, 398Ga-f,j,x,y, 398H, 399A, 399B, 399Ca-c, 400A, 400B, 401A, 401B, 402Af-t, 402Az-ax6059,272CzynnaOddziały - 104A, 104B, 105, 106, 107, 108, 109A, 109B, 110Ab,c,g,h,m-t, 110B, 111Aa-d,k,m,n, 111B, 111Cb-l, 130, 131, 132, 133, 134, 135Cdx, 135Dk, 136Ah-k,m,o-s, 136Bb-m, 136C, 136Db-k, 158, 159, 160A, 160B, 160D, 161, 162, 163, 164, 165, 166A, 166Bb-o, 166C, 166Db-g, 189, 190, 193A, 193B, 194, 195, 196, 197A, 197Bb-h, 197C, 197Db-h, 221, 253, 282, 313, 339B, 339C, 339D, 368A, 368B, 368E, 398Gg-i,k-w,z,ax, 399Cd,f, 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F, 402Aa-d, 402Aw,y, 403a-c oraz rzeki Braszcza, Łutownia w granicach Parku, Narewka w granicach Parku4104,633KrajobrazowaOddziały - 110Aa,d,f,i-l, 111Af-j,l, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320 Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba, 398, 403d,f, 420B, 420C, 421A, 421B, 425C, 425D, 450B, 402Ax oraz działki nr 726, 732, 742 obręb ewidencyjny Budy353,37Razem10 517,27) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 1 stycznia 2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.Załącznik nr 5MIEJSCA UDOSTĘPNIANE W CELACH EDUKACYJNYCH, TURYSTYCZNYCH, REKREACYJNYCH ORAZ MAKSYMALNA LICZBA OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ JEDNOCZEŚNIE W TYCH MIEJSCACH1. Obszary i miejsca udostępniane w celach edukacyjnychLp.Obszary i miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu 1Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)1. 200 osób na wystawie stałej. 2. Inne wystawy - 250 osób2Sala audiowizualna, Park Pałacowy (oddział 398i)200 osób3Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h) 120 osób4Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, edukacyjny plac zabaw, Park Pałacowy (oddział 398h)60 osób5Budynek dawnych Stajni Kozackich, Park Pałacowy (oddział 398h)1506Park Pałacowy (oddział 398)Bez limitu7Rezerwat Pokazowy Żubrów(oddział 425C)1508Stanowisko edukacyjne kolejki wąskotorowej „Uroczysko Głuszec” (oddział 135Cdx)2009Obszar Parku objęty ochroną czynną 20010Obszar Parku objęty ochroną ścisłą20011Osada Zwierzyniec (oddział 420Cx)1502. Obszary i miejsca udostępniane w celach turystycznychLp.Obszary i miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu 1Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)1. 200 osób na wystawie stałej. 2. Inne wystawy - 250 osób2Ośrodek Edukacji Przyrodniczej,Park Pałacowy (oddział 398h)1003Parkingi w oddziałach - 110Aa, 111Ad1004Parking w oddziale 158Ba 1505Punkt Informacji Turystycznej w Parku Pałacowym (oddział 398k) 106Park Pałacowy (oddział 398) Bez limitu7Osada Zwierzyniec,oddział 420Cx 1508Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C, 425D, 450B)Bez limitu3. Obszary i miejsca udostępniane w celach rekreacyjnychLp.Obszary i miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu 1Park Pałacowy (oddział 398)1000 21. Ośrodek Edukacji Przyrodniczej. 2. Plac zabaw dla dzieci. 3. Park Pałacowy (oddział 398h)1003Obiekt turystyczny „Filipówka” (oddział 368Al) 1004Obiekt turystyczny „Zamosze” (oddział 110Ak)505Dom Myśliwski, Park Pałacowy (oddział 398g)326Pokoje gościnne Centrum Edukacyjno-Muzealnego, Park Pałacowy (oddział 398i)1077Stawy w Parku Pałacowym (oddział 398l)201) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 01.01.2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.UZASADNIENIEZarządzenie Ministra Środowiska w sprawie zadań ochronnych dla Białowieskiego Parku Narodowego jest wykonaniem delegacji ustawowej zawartej w art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z póżn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami zadania ochronne dla parku narodowego ustanawia minister właściwy do spraw środowiska w drodze zarządzenia. W zadaniach ochronnych parku narodowego ustala się miejsca, które mają być udostępniane, oraz maksymalną liczbę osób mogących przebywać w tych miejscach.Identyfikacja istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz zakres zadań ochronnych zostały opracowane w formie tabelarycznych zestawień. W zestawieniach określono zagrożenia oraz sposoby i zakres prowadzenia zabiegów w ramach ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej z podaniem ich lokalizacji, rozmiaru (metry, hektary, itp.) oraz określeniem ekosystemów, w których mają być wykonane. W związku z występującymi zagrożeniami przyrody parku narodowego zabiegi wykonywane w ramach ochrony czynnej i krajobrazowej dostosowane zostały do wymogu utrzymania ekosystemów. Poprzez częściowe usuwanie biomasy w strefie ochrony czynnej i krajobrazowej rozumie się m.in. przecinanie drzew leżących na szlakach turystycznych oraz na drogach służących do celów przeciwpożarowych i zabieranie jedynie tej części, która leży na szlaku lub w pasie drogowym, lub zabieranie części drzewa, która leży na pasie granicznym (jest on objęty ochroną krajobrazową) z pozostawieniem części, która leży w ochronie czynnej lub ścisłej.Wśród zabiegów bezpośrednio ingerujących w ekosystemy leśne zaprojektowano:1. Monitorowanie rozwoju kornika drukarza poprzez wykładanie pułapek feromonowych. Celem zabiegu będzie prowadzenie monitoringu populacji kornika drukarza i gatunków mu towarzyszących (kornik: zrosłozębny, czterooczak świerkowiec, drukarczyk, rytownik pospolity). Monitoring będzie polegać na odławianiu owadów w pułapki feromonowe w celu obserwacji dynamiki liczebności populacji i określenia stanów ilościowych. Ponadto prowadzona będzie rejestracja drzew opanowanych przez kornika, bez ich wycinania. 2. Usuwanie gatunków obcych:klon jesionolistny (Acer negundo), klon jawor (Acer pseudoplatanus), dąb czerwony (Quercus rubra) - zabieg będzie polegał na usunięciu, przy pomocy piły ręcznej lub mechanicznej, egzemplarzy klonu jesionolistnego, klonu jawora i dębu czerwonego, gatunków obcych florze drzewiastej Puszczy Białowieskiej. Wykonywany będzie na terenie OO Hwoźna, głównie w dolinie rzeki Narewki. W ostatnich latach obserwowana jest ekspansja tych gatunków wzdłuż cieku wodnego, która jest wynikiem rozprzestrzeniania się nasion przez wodę. Może to spowodować w przyszłości zawleczenie ich na obszary objęte ochroną ścisłą, szczególnie w OO Orłówka. Zabieg będzie wykonywany od sierpnia do września, po dokonaniu uprzedniej szczegółowej inwentaryzacji stanowisk,niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora) – zabieg będzie polegał na ręcznym wykaszaniu roślin przed bądź w trakcie kwitnienia,turzyca drżączkowata (Carex brizoides) – zabieg będzie polegał na przykryciu runa na okres min. 2 lat czarną folią ogrodniczą w miejscu występowania turzycy,winobluszcz (Partenocissus inserta) - ręczne i mechaniczne wycinanie i karczowanie; jednokrotnie w miesiącach maj-wrzesień.Wśród zabiegów bezpośrednio ingerujących w ekosystemy nieleśne zaprojektowano jedno- i dwukrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych z częściowym usuwaniem biomasy. Zabiegi te będą polegały na mechanicznym wykaszaniu fragmentów łąk, miejscowym usuwaniu nalotu drzew i krzewów częściowym ich odkrzaczeniu i usuwaniu drzew o pierśnicy poniżej 15 cm – dotyczy to powierzchni, które w tym roku po raz pierwszy będą wykaszane (pozostawione powierzchnie z krzewami i małymi drzewkami będą stanowiły osłonę boczną podczas żerowania zwierząt, jak również miejsce ich odpoczynku), punktowym ręcznym lub mechanicznym równaniu powierzchni łąk, szczególnie na obszarach intensywnego buchtowania dzików. Zabiegi koszenia przeprowadzane będą również na terenie dawnych składnic drewna przy kolejkach wąskotorowych. Głównym celem będzie przeciwdziałanie zanikowi zbiorowisk nieleśnych (aktualnie około 5% powierzchni Parku) na skutek sukcesji wtórnej oraz ubożenia składu gatunkowego zbiorowisk. Ekosystemy nieleśne są też miejscem występowania wielu cennych i rzadkich gatunków roślin, a także miejscem żerowania gatunków zwierząt związanych z terenami otwartymi (min. orlik krzykliwy, żubr). Powyższe zabiegi będą wykonywane od czerwca do września, z równoległym zbiorem siana i lokalnym składaniem go w brogach z częściowym usunięciem biomasy (zbiór siana) lub w przypadku pierwszego koszenia na danej powierzchni z pozostawieniem rozdrobnionej biomasy na zielony nawóz do naturalnego rozkładu (koszenie kosiarką bijakową).Dla wybranych gatunków roślin i zwierząt określono rodzaj zadań ochronnych oraz sposób prowadzenia zabiegów w ramach ochrony czynnej i krajobrazowej.Wśród zabiegów bezpośrednio ingerujących w ekosystemy związane z ochroną gatunków roślin i zwierząt, zaprojektowano:1. Ochronę miejsca bytowania i rozrodu motyla Przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia). Przeplatka aurinia jest rzadkim gatunkiem motyla z listy NATURA 2000, mającym swoje stanowisko na terenie Parku. Zabieg będzie polegał na usuwaniu nalotu drzew i krzewów oraz roślinności zielnej, ewentualnie częściowym wykoszeniu stanowiska występowania motyla. Zarastanie stanowisk krzewami i wysoką trawą powoduje zanikanie gatunku żywicielskiego czarcikęsa łąkowego (Succisa pratensis). Zabiegi ochronne na stanowisku będą wykonywane w miesiącach jesienno-zimowych, przy występującej pokrywie śnieżnej, minimalizującej uszkodzenia kokonów zimowych.2. Zabiegi ochronne w miejscu występowania takich gatunków roślin, jak: lilia złotogłów (Lilium martagon), sasanka otwarta (Pulsatilla patens), storczyk (Orchidacea), kosaciec syberyjski (Iris sibirica) będą polegały na ręcznym usuwaniu krzewów i roślin zielnych usuwanie nadmiaru biomasy oraz częściowym prześwietleniu drzewostanu. Zarastanie tych stanowisk przyczynia się do pogarszania warunków wzrostu na stanowiskach występowania wymienionych gatunków. W przypadku niezwykle rzadkiej sasanki (jedyne stanowisko w BPN) wykonane zostanie prześwietlenie drzewostanu. Zabieg poprawi warunki świetlne stanowisk i będzie przeciwdziałać konkurencji roślin, prowadzącej do zaniku gatunków. Zabiegi będą wykonywane od czerwca do października.Wprowadzony podział parku narodowego na rodzaje ochrony oraz sposoby udostępniania obszaru parku dla celów naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych i amatorskiego połowu ryb opracowano w formie tabelarycznej. Określono również maksymalną liczbę osób mogących przebywać jednocześnie w danym obszarze parku narodowego, udostępnionego dla realizacji wskazanego celu.Realizacja zadań ochronnych określonych w załącznikach do rozporządzenia może być dostosowana do konieczności usuwania negatywnych skutków zjawisk żywiołowych w parku narodowym.Wykonanie zadań ochronnych przyczyni się nie tylko do zachowania walorów przyrodniczo-krajobrazowych, odtworzenia zniekształconych i zanikających elementów rodzimej przyrody, ale również do utrzymania w należytym stanie infrastruktury, jaką dysponuje park.Gmina i miejscowość Białowieża, nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, stanowiącego akt prawa miejscowego w stosunku do niezbędnych wskazań dla funkcji i lokalizacji, między innymi, w zakresie zabudowy przestrzennej w sąsiedztwie tak newralgicznego obszaru jakim jest park narodowy. Dlatego też w projekcie zadań ochronnych, kierując się potrzebą ochrony przyrody, w tym także ochrony krajobrazu, przewidziano zapisy (o charakterze postulatów) wynikające z konieczności ochrony przestrzeni przyrodniczej wokół Parku. Od strony Polany Białowieskiej Park nie posiada w chwili obecnej otuliny, a naturalną strefą zabezpieczającą obszar Parku przed szeregiem zagrożeń zewnętrznych stanowią niezabudowane tereny polany. Każda propozycja zabudowy tej przestrzeni czy lokalizowania jakiejkolwiek inwestycji technicznej, będzie stanowiła w myśl przepisów ustawy o ochronie przyrody, zagrożenie zewnętrzne dla obszaru Parku w postaci zawlekania obcych i inwazyjnych gatunków, emisji hałasu, rozszerzania zasięgu trwałej emisji światła w porze nocnej i szeregiem innych, kolizyjnych z punktu widzenia ochrony przyrody czynników. Społeczną rolą Parku jest, między innymi, potrzeba przewidywania różnego rodzaju zagrożeń, a w tym szczególnym obszarze, ochrona niepowtarzalnego krajobrazu Polany Białowieskiej przed jakimikolwiek czynnikami w szerszym układzie przestrzennym. Również w kontekście potrzeby ochrony walorów przyrodniczych i przedmiotów ochrony w nakładającym się na obszar Parku, obszarze Natura 2000, niepożądane jest zwiększanie negatywnych czynników presji antropogenicznej powyższego rejonu. Dlatego też, powinno się kategorycznie przestrzegać proponowanych granic zabudowy, a planowanie wszelkiego rodzaju inwestycji powinno być zgodne z wyznaczonym przez historyczne układy funkcjonalne, zagospodarowaniem przestrzeni przyrodniczej w otoczeniu Parku. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do przyszłych planów zagospodarowania przestrzennego gmin.Zaprezentowane w projekcie zarządzenia postulaty w odniesieniu do minimalizowania zagrożeń zewnętrznych dla walorów przyrodniczych Parku w obszarze polan: masiewskiej, białowieskiej i pogorzeleckiej wychodzą naprzeciw zaleceniom Dyplomu Europejskich Obszarów Chronionych, mówiącym o potrzebie „krytycznego przeanalizowania planu zagospodarowania przestrzennego, w celu uniknięcia urbanizacji funkcjonalnej otuliny Parku oraz historycznego krajobrazu wiejskiego”. Również w zaleceniach i rekomendacjach Komitetu UNESCO (decyzja nr 33 podjęta w Sewilli, 2009) znajduje się zalecenie aby „zapewnić udział władz Parku Narodowego w procesach zarządzania na poziomie krajobrazowym w taki sposób aby zapewnić utrzymanie Wyjątkowej Wartości Uniwersalnej obiektu”.Przewidziane do wykonania zadania ochronne przyczynią się do poprawy i zachowania stanu siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt będących przedmiotem ochrony w obszarze Natura 2000. Wykonywane działania nie będą posiadały negatywnego wpływu na wyszczególnione w zarządzeniu przedmioty ochrony dla powyższego obszaru.Poszczególne zadania ochronne realizowane będą w formie usług wykonywanych przez miejscową ludność, co przyczyni się do ograniczenia lokalnego bezrobocia.Wejście w życie zarządzenia nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa oraz nie będzie miało bezpośredniego wpływu na budżety jednostek samorządów terytorialnych. W sposób pośredni będzie miało wpływ na promocję gmin, na obszarze których park narodowy został utworzony, powodując zwiększenie ruchu turystycznego, a tym samym dodatkowe dochody ze świadczonych usług turystycznych.